بازخوانی اهداف و انگیزه های اشغال مسجدالحرام در سال 1400ق

در نخستین روز از ماه محرم سال 1400ق. مسجدالحرام به دست عده ای که رهبری آنان را جهیمان العتیبی به عهده دارد، اشغال می شود. اینان با شخصی که او را مهدی موعود می خوانند، بیعت می کنند. در پی رویارویی مسلحانه حکومت با اینان، حادثه با کشتار و خونریزی فراوان همراه می شود. پس از یک هفته درگیری، حکومت سعودی به زانو درآمده و ناگزیر، دست به دامن غربی ها می شود. سرانجام پس از گذشت دو هفته، این آتش در ظاهر خاموش می شود اما ابعاد و ریشه های عمیق آن و شدت نفوذ این جریان در جامعه، خیلی زود روشن می شود. این حادثه سبب تغییر جدی در رویه و حکومتداری خاندان سعود می شود. از سوی دیگر، این حرکت، برای جریان های سلفی جهادی نیز الهام بخش شد و جهیمان به عنوان الگو و قهرمان آنان مورد ستایش و تبعیت قرار گرفت. مقاله پیش رو، در صدد بررسی انگیزه ها و اهداف قیام جهیمان و یاران اوست. برخی معتقدند این حرکت، انقلابی به سبک چپی ها است. دسته ای دیگر آن را محدود به بیعت با مهدی می دانند. قول سوم هم این قیام را کودتایی برای ترور سران آل سعود معرفی کرده است. از مجموع سخنان جهیمان و آثار همفکران او بر می آید که آنها در صدد تحقق بخشیدن به احادیث آخرالزمان بودند که در قالب آن، هم با مهدی بیعت می کنند و هم فساد و بدعت ها برچیده می شود. در اینجا نکات دیگری هم وجود دارد که به تفصیل تبیین می گردد.