ویژگی های روانسنجی پرسشنامه وابستگی لیدز (LDQ) در افراد وابسته به مصرف مواد و الکل

پژوهش حاضر با هدف تعیین ساختار عاملی، پایایی و روایی نسخه فارسی پرسشنامه وابستگی لیدز (LDQ) در بین افراد وابسته به مصرف مواد و الکل در ایران صورت گرفت. همچنین نمرات LDQ در مورد تعدادی از عوامل دموگرافیک مورد بررسی قرار گرفت.
مقیاس LDQ به زبان فارسی ترجمه و سپس ترجمه وارون شد و مقایسه آن با نسخه اصلی صورت گرفت. پس از اجرای مقدماتی روی 20 آزمودنی، اصلاحات لازم انجام شد. تعداد 281 آزمودنی وابسته به مصرف مواد و الکل از زندان، خوابگاه و کمپ‎های مختلف به پرسشنامه پاسخ دادند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه‎ ویژگی های دموگرافیک، پرسشنامه وابستگی لیدز(LDQ)، پرسشنامه آزمون تشخیص اختلالات مصرف مواد (DUDIT) و پرسشنامه شدت اعتیاد (SDS) استفاده شد. داده ها از طریق نرم‎افزار LISREL نسخه 8/8 و آزمون های آماری مناسب تجزیه و تحلیل شد.
بارهای عاملی همه سوال‎ها روی مولفه اصلی رضایت ‎بخش بود. پایایی ابزار از طریق آلفای کرونباخ و آزمون دونیمه کردن گاتمن به ترتیب 90/0 و 86/0 به دست آمد. بررسی روایی همگرا از طریق محاسبه ضریب همبستگی مقیاس LDQ با مقیاس های DUDIT و SDS، 61/0 و 37/0 به دست آمد. سن شروع کمتر، سابقه مصرف در خانواده، مصرف همزمان چند ماده و روش مصرف تزریق، بیشترین شدت وابستگی را ایجاد می‎کنند.
LDQ از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و بنابراین ابزار مناسبی جهت استفاده در بین جمعیت وابسته به مصرف مواد و الکل در ایران است. توجه به عوامل دموگرافیک موثر بر شدت وابستگی در برنامه ریزی های پیشگیری و درمان این اختلال لازم است.