پایداری عملکرد رگه های امیدبخش برنج در استان مازندران

این پژوهش به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه ده ژنوتیپ برنج شامل هشت رگه (لاین) امید بخش و دو رقم زراعی (فجر و شیرودی) به عنوان شاهد، در سال های زراعی 1389 و 1390 در سه منطقه از استان مازندران (آمل، ساری و تنکابن) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تجزیه واریانس جداگانه گویای وجود تفاوت معنی داری در بین ژنوتیپ ها از لحاظ عملکرد دانه در همه محیط ها (شش آزمایش) بود. در تجزیه واریانس مرکب با فرض تصادفی بودن سال و مکان و ثابت بودن تیمار، تاثیر ژنوتیپ، اثر متقابل سال×مکان، اثر متقابل ژنوتیپ×مکان و اثر متقابل ژنوتیپ×سال×مکان معنی دار به دست آمد. برای تعیین پایداری عملکرد ژنوتیپ های مورد بررسی، مقادیر واریانس و ضریب تغییرپذیری محیطی، واریانس درون مکانی، اکوالانس ریک، واریانس پایداری شوکلا، شیب خط رگرسیون، واریانس انحراف از خط رگرسیون، میانگین رتبه عملکرد و انحراف معیار آن برای هر ژنوتیپ محاسبه شد. نتایج این پژوهش نشان داد رگه های امیدبخش 1-1-33-27610 و 2-1-5-3-2765 از نظر عملکرد نسبت به رقم شاهد فجر برتری داشته ولی نسبت به رقم شیرودی تفاوت معنی داری نداشتند. در نهایت بر پایه بیشتر فراسنجه های پایداری رگه های امیدبخش بالا و رقم شیرودی به ترتیب با میانگین عملکرد 7531، 6424 و 6501 کیلوگرم در هکتار به عنوان ژنوتیپ های پایدار انتخاب شدند.