بررسی اختلاف چهار جریان عمده وهابیت در دهه های شصت و هفتاد میلادی در زمینه تکفیر

جریان وهابی که در سده هجدهم به وسیله محمدبن عبدالوهاب پایه گذاری شد، در طول زمان، دچار انشعاباتی درونی شد. برایند انشعابات تا سال 1979م، شکل گیری چهار جریان اصلی است که عبارت بودند از: وهابیت سنتی تکفیری، وهابیت سنتی غیرتکفیری، آلبانی و صحوه. این پژوهش به روش کتابخانه ای و با بررسی منابع اصلی و تحقیقات انجام شده و هدف آن، بررسی نظرات جریان های وهابی در مسئله تکفیر است. در راستای رسیدن به این هدف، این نتیجه به دست آمد که در بازه زمانی مذکور، جریان وهابیت یک سنت تکفیری بود و صحوه به تکفیر مایل بودند؛ درحالی که وهابیت غیرتکفیری و آلبانی از آن اجتناب می کردند. همچنین این نتیجه به دست آمد که ریشه این اختلاف، به نگرش هر جریان نسبت به مسئله حکومت بستگی داشت؛ بدین معنی که جریان هایی که طرفدار قیام و برپایی حکومت وهابی بودند، به تکفیر تمایل داشتند تا ضرورت جهاد علیه غیروهابی ها را برای پیروانشان توجیه کنند. این در حالی بود که جریان هایی که خواهان قیام یا براندازی خشونت آمیز حکومت نبودند، به تکفیر نیز تمایلی نداشتند.