پارازیتسیم وابسته به دما در زنبور پارازیتوئید (Trichogramma brassicae (Hym.: Trichogrammatidae، مدل سازی نرخ متناهی پارازیتیسم

در پژوهش حاضر نرخ پارازیتیسم زنبور پارازیتوئیدBezdenko Trichogramma brassicaeدر شش دمای ثابت 15، 20، 25، 30، 32 و 1 ± 35 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و دوره روشنایی 16 ساعت روی تخم های شب پره بید غلات Sitotroga cerealella (Olivier) مورد مطالعه قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده، پارامترهای پارازیتیسم زنبور T. brassicae به طور معنی داری تحت تاثیر دما قرار گرفت. بیشترین (257/40 میزبان) و کمترین (731/3 میزبان) مقادیر نرخ خالص پارازیتیسم (C0) به ترتیب در دماهای 32 و 15 درجه سلسیوس به دست آمد. مقادیر محاسبه شده نرخ تبدیل جمعیت میزبان به نتاج پارازیتوئید (Qp) در تمامی دماهای مورد مطالعه برابر با 1 بود. با افزایش دما از 15 به 30 درجه سلسیوس، مقادیر نرخ پایدار پارازیتیسم (ψ) از 074/0 به 451/0 (میزبان/پارازیتوئید) افزایش یافت. مقادیر محاسبه شده پارامتر مذکور در دماهای 32 و 35 درجه سلسیوس به طور معنی داری کاهش یافت. بیشترین مقدار نرخ متناهی پارازیتیسم (ω) نیز در دمای 30 درجه سلسیوس ثبت شد (654/0 بر روز). علاوه بر این، آستانه های دمایی مورد نیاز برای نرخ متناهی پارازیتیسم زنبور T. brassicae با استفاده از مدل های غیرخطی Briere-1 و Lactin-2 برآورد شد. مدل Lactin-2 برازش مناسب تری با داده های مورد مطالعه داشت (SSE = 0.004833، R2adj = 0.977، AIC = -38.7438). مقادیر محاسبه شده آستانه دمایی پایین (Tmin)، دمای بهینه (Topt) و آستانه دمایی بالا (Tmax) برای فعالیت پارازیتیسم این دشمن طبیعی به ترتیب برابر با 20/13، 20/31 و 40/35 درجه سلسیوس برآورد شد.