فلسفه و حقوق کودک

سن بلوغ، شاخصی است که حیات انسان را به دو بخش تقسیم میکند: بخش اول، دوره کودکی است که از حیات جنینی شروع می شود و با رسیدن به سن بلوغ خاتمه می یابد و احکام و آثار خاص خود را دارد که از میان آنها به حق حیات، حق تربیت و موضوع تابعیت کودک در دین اشاره میشود. بخش دوم آغاز دوره مسئولیت است که ادامه یک حرکت بوده و یا نقطه عطف زندگی انسان است که با پیمودن مسیر تکامل اختیاری از حق استیفاء حقوق نیز برخوردار میشود. امر مزبور در خصوص دختران به بحث چالشی میان فقها تبدیل شده است. مشهور با تعبد به روایات، بر سن نه سال اصرار دارند و بعضی دیگر این سن را با برخی واقعیات هماهنگ ندیده، از اینرو روایات مزبور را از مدار استدلال خارج نموده و سیزده سال را سن بلوغ دانسته اند. عده یی هم مسئولیت کیفری را در سنین یادشده نقض حقوق بشر تلقی نموده و بر هجده سال تاکید دارند. در این نوشتار، ما در مقام اثبات دیدگاه مشهور هستیم، اما نه از روی تعبد، بلکه براساس برخی پیش فرضهای فلسفی آن را یک پدیده طبیعی تلقی نمودیم که کشف آن بعهده شارع است و با نقد دیدگاه رقیب، آن را با حقوق کودک ناسازگار ارزیابی میکنیم.