برهان هدایت و ارتباط آن با برهان نظم و فطرت

یکی از براهینی که برای اثبات وجود خداوند و ربویت او اقامه شده، برهان هدایت است. غالب دانشمندان اسلامی پدیده هدایت یابی موجودات را هدایت یابی ساختاری و نظام یافته تلقی کرده و آن را در قالب برهان نظم، برهان فطرت و مانند آن مطرح کرده اند؛ لکن برخی دیگر از اندیشمندان با استناد به پاره ای از آیات قرآن کریم، هادی بودن خداوند را مستقل از خالقیت او و جدا از پدیده فطرت تلقی کرده و اصرار بر تمایز برهان هدایت از برهان فطرت و نظم دارند. در مقاله حاضر با الهام از آیات قرآن کریم، به تبیین و تقریرهای مختلف برهان هدایت پرداخته و رابطه آن با براهین همگون، از قبیل برهان نظم و فطرت مورد کاوش قرار گرفته و مواردی از هدایت یابی موجودات و کارهای شگفت آوری که از مظاهر هدایت الهی شمرده شده مطرح خواهد شد.