ارزیابی سه گونه گزشاهی (Tamarix aphylla)، تاغ (Haloxyllon persicum) و آتریپلکس (Atriplex muculata) در تثبیت رسوبات بادی منطقه سیستان

وجود تپه های شنی فعال و ماسه زارها در شمال استان سیستان و بلوچستان به همراه بحران های ناشی از خشکسالی شرایط زیست را در این منطقه دشوار نموده است. در این مناطق جهت اجرای عملیات بیابانزدایی معمولا از پروژه های شاخصی مانند نهالکاری، مالچ پاشی و تلفیق مالچ پاشی و نهالکاری استفاده می شود. از گونه های بومی و سازگار این منطقه می توان به گونه هایی چون گزشاهی (Tamarix aphylla)، تاغ (Haloxyllon persicum) و آتریپلکس (Atriplex muculata) اشاره نمود. تحت شرایط یکسان به تعداد 30 اصله از هر گونه، غرس شدند. این نهال ها به مدت سه سال آبیاری شده و جهت حفاظت در مقابل چرا و تخریب، اقدام به قرق منطقه با بکارگیری قرقبان شد. با اندازه گیری درصد بقا، خزان و متوسط تاج پوشش هر گونه داده های جمع-آوری شد و آزمون آنالیز واریانس انجام شد. نتایج نشان داد اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد به لحاط درصد بقا و تاج پوشش بین گونه های مورد مطالعه وجود دارد. به طوری که پس از بررسی و تجزیه و تحلیل حاصل از نتایج سال اول، دوم و سوم نهال های گزشاهی از نظر بقاء و متوسط مساحت تثبیت رسوبات بادی موثرتر بوده و بعد از آن گونه تاغ در اولویت دوم قرار گرفته و گونه آتریپلکس به دلیل حساس بودن در جایگاه سوم قرار دارد هر چند این گونه به عنوان گونه همراه با گز شاهی استفاده می شود ولی استفاده از آن به عنوان گونه همراه تاغ به دلیل مشکلات موجود در تامین آب باعث حذف گونه آتریپلکس می گردد که در این صورت اعمال مدیریت طرح جنگل های دست کاشت در محدوده اجرای پروژه امری ضروری است.