تجزیه و تحلیل نقش شبکه های اجتماعی مجازی در جنبش های اجتماعی جدید با تاکید بر تحولات مصر

خیزش ها و تحولات جهان عرب که با اعتراضات تونس آغاز شد، موجی از درخواست ها و مطالبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را به همراه داشت که اقشار مختلف مردم را در برگرفت و سپس به سایر کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله مصر سرایت نمود. به طورکلی، این تحولات در حال تغییر دادن برخی از نظام های سیاسی منطقه، نظم منطقه ای موجود و همچنین تاثیرگذاری بر منافع و رویکرد قدرت ها در خاورمیانه است. خیزش ها و قیام ها در جهان عرب یک دوره تاریخی برای منطقه و برای سایر نقاط دنیا بود. سوال اصلی مقاله حاضر این است که در تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا به ویژه در مصر در سال 2011، شبکه های اجتماعی مجازی در این تحولات از چه نقشی برخوردار بودند؟ در این پژوهش سعی شده با نگاهی جامعه شناسانه در قالب تئوری جنبش اجتماعی جدید آلبرتو ملوچی در خصوص کنش تعاملی و هویت محور، به تحلیل جنبش مصر پرداخته شود. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شبکه های اجتماعی مجازی بسترهای لازم برای شکل گیری هویت جمعی میان معترضان مصری و همچنین بسیج منابع مادی، اخلاقی و انسانی حول ارزش ها و اهداف مشترک را فراهم کرد و با ایجاد پل ارتباطی بین دنیای مجازی و عرصه واقعی، شرایط را برای سازماندهی و رهبری اعتراضات طی سال 2011 در مصر فراهم کرد. مقاله حاضر از نظر شرایط پژوهش، یک بررسی توصیفی تحلیلی و از نظر هدف، یک بررسی کاربردی است.