بررسی مدل های مختلف قطر- ارتفاع ممرز (Carpinus betulus L) در توده های جنگلی ناهمسال شصت کلاته گرگان

بررسی دقیق توسعه توده در طول زمان به دقت مدل های قطر- ارتفاع وابسته است. در پژوهش پیش رو قابلیت به کارگیری مدل های مختلف قطر- ارتفاع برای برآورد دقیق ارتفاع درختان ممرز (Carpinus betulus L) در توده های ناهمسال آمیخته نامنظم در بخشی از سری های یک و دو جنگل شصت کلاته گرگان ارزیابی شد. 308 قطعه نمونه دایره ای شکل به مساحت 10 آر و به روش تصادفی- منظم به ابعاد شبکه 200×150 متر و با شدت 33/3 درصد در جنگل مورد مطالعه پیاده شد. در تمام قطعات نمونه، مشخصه های گونه، قطر برابر سینه و ارتفاع تمام درختان ممرز با قطر برابر سینه بیشتر از 12/5 سانتی متر اندازه گیری و ثبت شد. درمجموع 2177 جفت مشاهده قطر- ارتفاع اندازه گیری و ثبت شد که 75 درصد (1631 درخت) در فرآیند مدل سازی و 25 درصد (546 درخت) برای ارزیابی مدل های برآوردی استفاده شدند. با استفاده از 18 مدل رگرسیونی غیرخطی، ارتباط بین ارتفاع به عنوان متغیر وابسته و قطر به عنوان متغیر مستقل بررسی و تجزیه و تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان داد که نتایج معیارهای ارزیابی مدل، تفاوت زیادی با یکدیگر نداشتند و ازنظر آماری به جز مدل پرودان، تفاوت معنی داری بین مقادیر برآوردشده با استفاده از مدل های مختلف و مقادیر واقعی در سطح اطمینان 95 درصد وجود نداشت. همچنین چهار مدل رگرسیونی غیرخطی هایپربولیک، راتکوفسکی، چاپمن- ریچارد و ویبول با درصد مجذور میانگین مربعات خطای به ترتیب 91/12، 92/12، 01/13 و 01/13 درصد و درصد اریبی به ترتیب 21/0، 21/0، 22/0 و 22/0 درصد، نتایج مشابه و نزدیک به هم داشتند و توانایی خوبی برای برآورد ارتفاع درختان ممرز با دقت مناسب داشتند. این مدل ها می توانند در برآورد ارتفاع درختان ممرز درصورت تایید و تکرار این نتایج در مناطق جنگلی دیگر شمال ایران، در جنگل های پهن برگ استفاده شوند.