ارزیابی کاهش هزینه های غیرضروری در برنامه پزشک خانواده با رویکرد جامعیت مراقبت ها (کاهش هزینه ها در برنامه پزشک خانواده)

برنامه پزشک خانواده با هدف کاهش هزینه های غیرضروری در برنامه پزشک خانواده، از سال 1384 در روستاها و شهرهای زیر 20 هزار نفر به اجرا درآمد. در این پژوهش، این هدف با معیار جامعیت مراقبت ها در سطح 17 مرکز بهداشت شهرستان گرگان ارزیابی گردیده است.
روش پژوهش: ارزیابی در یک دوره 24 ماه و در 17 مرکز بهداشت روستایی شهرستان گرگان بر اساس مدل رگرسیونی خطا-تصحیح در چارچوب مدل داده های ترکیبی با استفاده از نرم افزار تحلیل اقتصادسنجی Ewios8 انجام گردید. نتیجه تخمین رگرسیونی در ابتدا میزان جامعیت مراقبت ها را نشان می دهد و سپس با استفاده از ضرایب تاثیر جامعیت مراقبت ها برکاهش هزینه های غیرضروری نشان می دهد.
مطابق انتظار تاثیر پزشک خانواده برای کاهش هزینه های غیرضروری به طور قابل ملاحظه حدود 6/6 % ملاحظه گردید. در مقابل تاثیر پرستار در برنامه پزشک خانواده بسیار ناچیز، حدود 2/0%، و تاثیر خدمات آزمایشگاه تشخیصی نیز در سطح محدود، حدود 7/1%، مشاهده گردید. خدمات عرضه دارو نیز مطابق انتظار نبوده است.
در برنامه پزشک خانواده برای کاهش هزینه های غیرضروری، کامل بودن خدمات قبل از ارجاع یا جامعیت مراقبت ها در مراکز بهداشتی درمانی تحت سرپرستی پزشک مراقبت های اولیه یا پزشک خانواده ضروری می باشد. اما انتظارات از جامعیت مراقبت ها در مراکز بهداشت شهرستان گرگان به جهت تاثیر محدود مراقبت های پرستاری و خدمات آزمایشگاه تشخیصی بر کاهش هزینه های غیرضروری هنوز محقق نشده است.