مطالعه تطبیقی فرش فرانسه با فرش دوره گوبلن کرمان

عناصر و موتیف های فرانسوی سال ها پیش از طریق گچبری در بناها و ساختمان ها وارد هنر ایران شدند. از طرفی هم ورود کارت پستال ها، جعبه های شکلات و...، که حاوی نقوش و عناصر فرنگی بودند، در نقوش فرش نیز تاثیر گذاشتند. اما در دوره گوبلن کرمان، با تقاضای آمریکا مبنی بر استفاده از نقوش گلفرنگ و گوبلن فرانسه، ساختار و عناصر فرش کرمان تحت تاثیر فرش های آبوسن و ساوونری قرار گرفت. در این مقاله سعی شده است با مطالعه بر روی این دو گونه فرش نحوه ارتباط نقوش فرش فرانسه و دوره گوبلن کرمان بیان شود و با مقایسه طرح ها و نقوش، شباهت ها و تفاوت ها مشخص شود که تا چه حد فرش کرمان از فرش فرانسه تاثیر گرفته است؟ آیا طراحان به کپی برداری از طرح ها می پرداختند؟ یا این که طرح ها را تلفیق می کردند؟ بنابراین برای یافتن نتیجه ای دقیق 65 نمونه نقشه فرش از دوره گوبلن کرمان با روش میدانی جمع آوری شد. همچنین 70نمونه از فرش های فرانسه با روش کتابخانه ای عکاسی شد. با تطبیق این نقشه ها و با روش توصیفی، تحلیلی و مقایسه ای به بیان وجوه اشتراک و افتراق آن ها پرداخته و مشخص شد که هیچ گونه کپی برداری صورت نگرفته است و در دوره گوبلن، طراحان فرش کرمان از نقوش فرش فرانسه تاثیر گرفته اند. در برخی موارد اقتباس نیز در فرش ها صورت گرفته است، که خود به ابداع طرح هایی جدید منجر شد. با توجه به شبیه بودن ترکیب و ساختار دو گونه فرش، رنگ های مورد استفاده در فرش های کرمان، برخلاف اغلب فرش های فرانسه، روشن و مات است و همچنین علی رغم این که اساس طراحی فرش فرانسه که از شرق گرفته شده است، تناسبات در آن ها نسبت به فرش کرمان بسیار کمتر رعایت شده است.