ارزیابی تحمل به شوری سه رقم انجیر بر اساس ویژگی های رشد، فیزیولوژی و توزیع یون در گیاه

تنش شوری یکی از عامل های مهم محدود کننده تولید انجیر به ویژه در منطقه های خشک و نیمه خشک می باشد. به منظور بررسی تاثیر سطح های شوری 6/0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر بر 3 رقم انجیر ’سبز‘، ’پیوس‘ و ’شاه انجیر‘، آزمایشی به صورت فاکتوریل (3×3) در قالب طرح کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا و برخی از ویژگی های رشدی و فیزیولوژیکی این سه رقم ارزیابی شد. شوری به طور معنی داری موجب کاهش طول و قطر شاخه، وزن خشک شاخه و ریشه و افزایش پرولین در برگ هر سه رقم شد. در دو رقم پیوس و شاه انجیر کلروفیل a و کلروفیل کل کاهش یافت، ولی کلروفیل b، نسبت a/b و کاروتنوئید تغییری نداشت. در رقم سبز مقدار کلروفیل b و کل افزایش یافت، ولی مقدارهای کلروفیل a و کارتنوئید تغییری نکرد. با این حال نسبت کلروفیل a/b در این رقم کاهش یافت. تنش شوری موجب افزایش فاکتور F0 و کاهش FM و Fv/FM شد و به فتوسیستم 2 آسیب رساند. غلظت یون های کلر و سدیم در ریشه هر سه رقم بیشتر از شاخه ها و برگ ها بود؛ اما در دو رقم پیوس و شاه انجیر در تیمار 8 دسی زیمنس بر متر غلظت سدیم در برگ ها از ریشه ها نیز بیشتر شد. موثر بودن ساز و کار برون داری سدیم و کلر در ریشه ها بین سه رقم متفاوت بود، به طوری که این ساز و کار در رقم سبز بیشتر موثر بود. غلظت پتاسیم در برگ و ریشه دو رقم پیوس و شاه انجیر با افزایش شوری کاهش یافت، اما در رقم سبز تغییری نکرد. نسبت K+/Na+ در هر سه رقم در شرایط تنش کاهش یافت. تحمل به شوری رقم ها با توجه به مقدار کاهش رشد و بهره گیری از ساز و کار برون رانی سدیم و کلر به ترتیب ’سبز‘> ’پیوس‘> ’شاه انجیر‘ قابل دسته بندی است.