بررسی اثر نمک پاشی در جاده برف گیر بر ترکیب و تنوع گیاهی (مطالعه موردی: جاده کوهستانی گدار کفنوئیه بافت بام کویر ایران)
نویسنده:
چکیده:
استفاده از نمک به عنوان پایین آورنده نقطه انجماد آب در سطح جاده های مناطق کوهستانی کشور استفاده طولانی و گسترده دارد. این پژوهش با هدف تعیین اثر نمکپاشی جاده بر درصد ترکیب گونهای، شاخصهای تنوع و غنای گونهای اکوسیستم مرتعی مجاور جاده در منطقه گدار کفنوئیه جاده بافت کرمان در سال 1395 انجام شد. پس از تعیین یک منطقه همگن از نظر شرایط اکولوژیکی در سمتی از جاده که روانابها به آن سو جریان دارند، به نمونهبرداری پوشش گیاهی اقدام شد. نمونهبرداری پوشش گیاهی با استقرار 80 رولوه به صورت سیستماتیک در امتداد چهار ترانسکت 150 متری انجام شد. به این صورت که در هر ترانسکت 10 رولوه (پلات) اول نزدیکتر به هم (هر پنج متر) و 10 رولوه دوم دورتر از هم (هر 10 متر) روی ترانسکت استقرار یافتند. پس از استخراج شاخصهای تنوع و غنا بر مبنای حضور داشتن و نداشتن گونه ها در محیط نرمافزاری PAST و BIO-DAP، اثر فاصله از مرکز نمکپاشی (جاده) بر کلیه شاخصها با آزمون ANOVA یکطرفه و مقایسه میانگین داده ها با آزمون چنددامنه دانکن بررسی شد. نتایج نشان داد در فاصله صفر تا 40 متری از جاده گونه های گیاهی مهاجم کرقیچ، شیرسگ و شیرین بیان سهم زیادی از ترکیب گونهای را به خود اختصاص داده اند. یک نرخ افزایشی معنادار در شاخص چیرگی و برگر (به ترتیب 7/86 و 7/98 درصد نسبت به حاشیه جاده و 27/18 و 115 درصد نسبت به دورترین نوار از جاده) و کاهشی معنادار در شاخصهای سیمپسون، شانون، مارگاروف، منهینگ و فیشر (به ترتیب 2/45، 6/49، 5/38، 6/14 و 2/30 درصد نسبت به حاشیه جاده و 4/53 و 5/68، 6/77، 4/51 و 8/76 درصد نسبت به دورترین نوار از جاده) در نوار 40 متری از جاده مشاهده شد که بیان کننده غالب بودن گونه های محدود با جمعیت زیاد (بیشتر علف شور) بود. گونه غالب و بومی مراتع منطقه (درمنه کوهی) به همراه سایر گونه های همراه مانند یال اسب و گون زرد از فاصله 50 متر از جاده حضور پیدا کرده و با بیشتر شدن فاصله از جاده سهم آنها در ترکیب گیاهی بیشتر شد. براساس یافته های این پژوهش نمکپاشی جاده به دلیل تغییر دادن شرایط اکولوژیک به نفع گونه های مهاجم و شورپسند، شاخصهای غنا، تنوع گونهای را به طور معناداری کاهش داده است که این مهم به کاهش توان و آسیبپذیری زیاد اکوسیستمهای مرتعی مجاور منجر خواهد شد.
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
509 تا 521
لینک کوتاه:
magiran.com/p1686877
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!