بررسی تطبیقی- زبانشناختی برجسته سازی در شعر فارسی و فرانسه

اثر ادبی نوشته ای است که در آن زبان متداول با روش ها و تمهیدات شاعر به هم می ریزد تا زبانی ناآشنا و برخوردار از نظامی تازه به وجود آید و این همان چیزی است که از آن به برجسته سازی تعبیر می شود. این نوع کاربرد، زبان را از حالت عادی بیرون آورده و باعث برجسته شدن ویژگی های آن می شود. از نظر ساختارگرایان، هنجارگریزی یکی از موثرترین روش های برجستگی زبان در شعر است که بسیاری از شاعران از آن بهره برده اند. در آثار شعرای شعر نو فارسی این جنبه ادبی کاملا مشهود است، هرچند که در اشعار کلاسیک نیز می توان اشکال مختلف هنجارگریزی را مشاهده نمود. از سوی دیگر، در ادبیات معاصر فرانسه نیز پس از مکتب رمانتیسم و در ادامه سمبولیسم و مانند آن و نیز به دنبال شرایط حاکم بر جامعه، شاعران بسیاری با گرایش به این شیوه، به زبان شعری متفاوتی دست یافتند. با مقایسه این گونه از اشعار فارسی و فرانسوی، می توان شباهت های هنجارگریزانه ای را میانشان از منظر نوشتاری، معنایی، سبکی و سایر جنبه ها برشمرد. مقاله حاضر می کوشد با تمرکز بر همین هنجارگریزی ها، مقایسه ای را میان اشعار فارسی و فرانسه صورت دهد.