مفهوم سرمایه گذاری ریسک پذیر

سرمایه گذاری ریسک پذیر فعالیتی حرفه ای است ،که عمدتا از طریق شرکت ها یا صندوق های سرمایه گذاری ریسک پذیر صورت می گیرد. سرمایه ریسک پذیر وجوهی است که به همراه کمک های مدیریتی، توسط افراد حرفه ای وابسته به شرکتهای سرمایه گذاری ریسک پذیر در اختیار شرکتهای جوان، کوچک، در حال رشد و دارای آتیه قرار می گیرد. شرکت های حرفه ای سرمایه گذاری ریسک پذیر معمولا شرکت ها یا تعاونی هایی هستند که منابع مالی آنها از سوی صندوق های بازنشستگی، بنیادها، شرکت ها، افراد ثروتمند، سرمایه گذاران خارجی یا توسط خودشان تامین می شود. شرکت های سرمایه گذاری به دنبال کسب درآمد جاری و مستمر از سرمایه گذاری های خود نیستند و در صورتی که شرکت مورد نظر سودآور باشد، سود سرمایه گذاری های آنها به واسطه فروش سهم مالکیت شان محقق می شود.
سرمایه های ریسک پذیر بهترین روش تامین مالی شرکت های نوپا و نوآور به شمار می رود، زیرا روش های دیگر تامین مالی عمدتا در قالب فعالیت های دولتی صورت می گیرد که بنا به ماهیت خود نمی توانند خلاء موجود در تامین مالی شرکت های موجود را پوشش دهند. از آنجا که نتیجه فعالیت های مبتکرانه و نوآورانه تا حدی نامطمئن است، بانکها و صندوق های دولتی رغبت کمتری برای سرمایه گذاری در آنها از خود نشان می دهند. لذا معمولا کارآفرینان در کشورهای پیشرفته صنعتی جهت جذب سرمایه مورد نیاز خود به سراغ بازار سرمایه های ریسک پذیر می روند.
بطور خلاصه می توان ویژگی های سرمایه گذاران ریسک پذیر (حقیقی یا حقوقی) را بصورت زیر بیان نمود:1 منابع مالی شرکتهای جدید و کوچک و سریعا در حال رشد را تامین می کنند. 2 در مالکیت این شرکت ها سهیم می شوند. 3 در توسعه محصولات و خدمات جدید کمک می کنند. 4 با مشارکت فعالانه خود برای شرکت مورد نظر ارزش افزایی می کنند. 5 با انتظار کسب سود فراوان، ریسک بیشتری را می پذیرند. 6 جهت گیری بلند مدت دارند.
سرمایه گذاری ریسک پذیر به عوامل یا زیرساخت هایی بستگی دارد که این عوامل روی هم رفته محیط مناسب و مساعدی را برای رونق گرفتن صنعت سرمایه گذاری ریسک پذیر فراهم می آورند. بنابراین راه حل اصلی در رفع مشکلات سیستم ملی نوآوری کشور در حوزه تامین مالی ریسک پذیر، شناسایی این عوامل در سطح ملی و تلاش برای ایجاد محیط مساعد فعالیت سرمایه گذاران ریسک پذیر است. برای استخراج این عوامل یا زیرساخت ها از مطالعات تطبیقی، بدین ترتیب که وضعیت و ویژگی های صنعت سرمایه گذاری ریسک پذیر در چندین کشور (از جمله آمریکا، آلمان، انگلستان، چین، هند، ژاپن و کره جنوبی) بررسی شده و مورد استفاده قرار گیرد، با توجه به عدم سابقه سرمایه گذاری ریسک پذیر در ایران، ضرورت انجام چنین مطالعه ای در مورد ایران می باید ممکن گردد. طبیعتا فعالیت سرمایه گذاران ریسک پذیر در هر کشور تابع یک سری زیرساخت ها یا عوامل کلان ملی است. به عبارت ساده تر برای فعالیت پررونق صنعت سرمایه گذاری ریسک پذیر و در نتیجه پر شدن خلا تامین مالی شرکت های نوپا باید چندین پیش شرط اساسی و کلان در سطح ملی فراهم شود. بدون فراهم آمدن این پیش شرط ها هرگونه اقدامی در جهت راه اندازی و توسعه این صنعت در کشور نمی تواند چندان مثمرثمر واقع گردد. پس از استخراج این عوامل، با مراجعه به مستندات و منابع مکتوب داخلی و همچنین با استفاده از نظرات کارشناسان و صاحبنظران در هر یک از حوزه های مربوطه، به بررسی این عوامل یا زیرساختها در ایران پرداخته و ضعفها و کاستی های موجود شناسایی گردد.