ارزیابی تخریب خاک و تولید رسوب با استفاده از مدل اصلاح شده

یکی از مسائل بزرگی که امروزه جوامع بشری را تحت تاثیر قرار داده است بحث فرسایش خاک می باشد. دراین مطالعه با استفاده از مدل PSIAC اصلاح شده ((MPSIAC اقدام به بررسی و تخمین میزان رسوب زایی و همچنین تهیه نقشه رسوب زایی در حوضه آبخیز کچویه گردید. مدل MPSIAC شامل 9 فاکتور زیست محیطی است که به کمک آنها اقدام به تخمین میزان تولید رسوب در حوضه های آبخیز می گردد این فاکتور ها عبارتند از : زمین شناسی، خاک، اقلیم ، روان آب، توپوگرافی، پوشش سطح زمین، کاربری اراضی، فرسایش شیاری و فرسایش سطحی. در این مطالعه به منظور ارزیابی فاکتور ها و تهیه نقشه های فرسایش و رسوب زایی از نرم افزار ArcGIS 10.2 استفاده شد. نتایج بدست آمده برمبنای مدل MPSIAC نشان داد که 2/94 درصد از مساحت منطقه مورد بررسی (1/476 کیلو متر مربع) در کلاس رسوب زایی کم قرار دارند و 2/29 درصد از مساحت منطقه مورد بررسی (5/147 کیلو متر مربع) در کلاس فرسایش متوسط قرار دارند. بر این اساس کل رسوب زایی و فرسایش برآورد شده در حوضه به ترتیب معادل 5/1236 و 6/5091 مترمکعب در کیلو متر مربع در سال محاسبه گردید. آنالیز حساسیت پارامتر های مدل MPSIAC نشان داد که شاخص های فرسایش کانالی، پوشش سطح زمین و زمین شناسی با ضریب همبستگی 75/0 تا 36/0 (روش پیرسون) با میزان فرسایش به ترتیب حساس ترین پارامتر ها و شاخص کاربری اراضی با کمترین همبستگی کم حساسیت ترین پارامتر در مدل مورد استفاده هستند.