روابط مرزی ایران و عثمانی در دوره قاجاریه (مورد مطالعه: نوار مرزی سومار)

کرمانشاهان به عنوان یکی از ایالات بزرگ و مهم ایران در دوره ی قاجاریه با عثمانی دارای مرز مشترک بوده و سومار یکی از توابع کرمانشاهان در این دوره ها بوده که به دلیل مرز قرارگرفتن نام آن در اسناد قاجاریه و عثمانی پدیدار شده و مورد مناقشه ایران و عثمانی بوده است، پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که چه مسائل و عواملی موجب روابط و مناقشه ی ایران و عثمانی در سومار گردیده است؟ نتایج پژوهش بیان گر آن است که عبور رودخانه ی گنگیر از سومار و وارد شدن آن به خاک مندلی از توابع عثمانی، حاصلخیزی منطقه و وجود نخلستان ها و مزارع کشاورزی مردمان سومار و مندلی و نیاز آن ها به آب رودخانه ی گنگیر، نزدیکی سومار به بغداد، وجود اقوام کردزبان در مندلی که بیشتر از مردم سومار و ایلات پشت کوه (ایلام امروزی) و کلهر ساکن کرمانشاهان بوده اند و اختلاف بین والیان پشت کوه و کرمانشاهان بر سر اداره ی سومار و دخالت انگلیسی ها در این منطقه از مهم ترین عوامل تعیین کننده در روابط ایران و عثمانی در سومار بوده است. تحقیق حاضر، پژوهشی در حیطه ی جغرافیای تاریخی و بر اساس روش تحقیق تاریخی و به صورت توصیفی و تحلیلی، به عمل آمده است. در این روش مبنای کار بر استخراج داده ها از منابع اصلی و در مواردی برحسب ضرورت تحقیقات تاریخی صورت می پذیرد که پس از گردآوری و پردازش داده ها، در چارچوب رویکرد تحلیلی روند تحولات مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد.