بازتاب پذیری در تحقیقات کیفی

بازتاب پذیری نظری، مفهومی است که در تحقیقات حوزه سلامت به صورت گسترده مورد قبول واقع شده است و بیشتر محققان به اهمیت آن در شفاف سازی و افزایش دقت مطالعات کیفی اذعان دارند. هدف از انجام مطالعه حاضر، معرفی، بیان اهمیت، تشریح و بررسی بازتاب پذیری به عنوان یک مشخصه مهم تحقیقات کیفی بود.
این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی بدون ایجاد محدودیت زمانی تا سال 2015 صورت گرفت. اطلاعات با جستجو در منابع کتابخانه ای و سایت های علمی جمع آوری شد و سپس مقالات و مطالبی که با موضوع ارتباط بیشتری داشت، انتخاب و مطالب آن ها استخراج گردید.
شاخصه های زیادی برای نقد و افزایش کیفیت یک مطالعه کیفی وجود دارد که یکی از آن ها بازتاب پذیری می باشد. بازتاب پذیری مشخصه ای از تحقیقات محسوب می شود که می تواند در کل فرایند تحقیق کیفی لحاظ شود و به مرحله خاصی محدود نمی گردد. بازتاب پذیری فعالیت گسترده ای است که در آن پژوهشگر می کوشد از ایده ها، نگرش ها و عقایدش آگاهی داشته باشد و نفوذش را در تحقیق برای خودش و گاهی برای مخاطبان مشخص و واضح سازد. هرچند در خصوص قابلیت انجام و اعمال آن شک هایی وجود دارد، اما تمام صاحب نظران تحقیق کیفی بر ضرورت وجود آن در تحقیق کیفی به ویژه در تحقیقات حوزه سلامت تاکید دارند. ایجاد بازتاب پذیری در تحقیق کیفی و حفظ آن در سیر تکامل تحقیق، سبب افزایش دقت و صحت مطالعه کیفی خواهد شد.
بازتاب پذیری سبب غنای مطالعه کیفی و افزایش کیفیت مطالعه می گردد و از بروز سوگیری جلوگیری می کند. بنابراین، توصیه می شود در هر مرحله از فرایند انجام تحقیق کیفی به این امر مهم توجه گردد.