وارون سازی غیرخطی داده های گرانی سنجی به منظور تعیین عمق، شعاع و شکل هندسی چشمه بی هنجاری، مطالعه موردی: گنبد نمکی آجی چای

در این مقاله با استفاده از یک روش وارون سازی غیرخطی داده های گرانی، پارامترهای عمق، شعاع، ضریب دامنه و عامل شکل چشمه بی هنجاری محاسبه می شود. با تعیین مقدار گرانی در مبدا مختصات و نیز دو مقدار دیگر گرانی در روی پروفیل برداشت، عمق چشمه بی هنجاری با حل معادله غیرخطی f(z)=0 تخمین زده می شود. از آنجایی که در طبیعت، چشمه های بی هنجاری گرانی ناهمگن بوده و دارای شکل هندسی نامنظم می باشند؛ داده های گرانی پروفیلی معمولا نسبت به نقطه مبدا -که دارای مقدار گرانی بیشینه، بدون توجه به علامت مثبت و منفی آن، است و معرف مرکز چشمه بی هنجاری است- نامتقارن است و منحنی تغییرات میدان گرانی در راستای پروفیل ناهموار است.
به همین دلیل در عمل از چندین داده در طول یک پروفیل برای تخمین پارامترهای عمق، ضریب دامنه و عامل شکل استفاده می شود. با دانستن مقدار عمق، سه پارامتر شعاع، ضریب دامنه و عامل شکل قابل محاسبه می باشند. روش پیشنهادی، برای چشمه هایی با شکل های هندسی استوانه عمودی، استوانه قائم و کروی مورد بررسی قرار می گیرد. کارایی روش مذکور با افزودن نوفه تصادفی به میدان گرانی محاسبه شده برای مدل های مصنوعی نیز تحلیل می شود. همچنین تاثیر عمق و اختلاف فاصله در تعیین نقطه مبدا چشمه بی هنجاری گرانی بررسی خواهد شد. از روش وارون سازی غیرخطی برای تخمین عمق، شعاع و نیز تعیین شکل حدودی یک گنبد نمکی استفاده می شود. در این مطالعه گنبد نمکی آجی چای بررسی شده و طی آن عمق گنبد مذکور در حدود 63/64 متر زمین و شعاع آن 8/34 متر برآورد شده است. همچنین شکل هندسی این گنبد نمکی بر اساس عامل شکل که 43/1 محاسبه شده است، به کره قابل تشبیه است.