سلوک عشق در مکتب سعدی و روزبهان

رساله عبهرالعاشقین روزبهان بقلی تحقیقی مستقل در ماهیت عشق است و ساختار آن مبتنی بر تجربه های شخصی و سلوکی و یا به بیانی دقیق تر شهودی شیخ با استناد به آیات و روایات در قالب زبانی ادیبانه و فاخر است. نگاه دقیق عقلانی و تحلیل های ظریف و نکته سنجی های دقیق روزبهان جلوه ای علمی نیز به این اثر داده است. از سویی دیگر سعدی، خداوندگار غزل فارسی است و خاستگاه غزلش، عشق است. او با رویکرد ویژه به مقوله زبان و پیوند هنرمندانه آن با ظرافت های اندیشگی به نبوغی شاعرانه دست یافته و لطیف ترین تموجات عشق را در سخن فصیح خویش متجلی کرده است.
در تحلیل محتوایی میان رساله عبهرالعاشقین روزبهان بقلی و غزل های سعدی، نکات مشترک فراوانی در محوری ترین اندیشه ها و تجربه های شخصی آن دو وجود دارد که این اشتراکات فکری و ذوقی با توجه به تقدم زمانی روزبهان می تواند دلیلی بر این امر باشد که جانمایه برخی از غزل های سعدی تاثیرپذیر از اندیشه ها و باورهای شیخ روزبهان در رساله عبهرالعاشقین بوده است. در این مقاله کوشیده شده تا این مبانی مشترک مورد بررسی قرار گیرد.