اثر باقی مانده حشره کش های ایمیداکلوپرید و پی متروزین روی رفتار جهت یابی زنبور Lysiphlebus fabarum Marshall پارازیتوئید شته سیاه باقلا Aphis fabae Scopoli

به منظور انتخاب حشره کش های مناسب در مدیریت تلفیقی شته سیاه باقلا، بررسی اثرات جانبی آنها روی رفتار زنبور پارازیتوئید Lysiphlebus fabarum Marshall ضروری به نظر می رسد. لذا در پژوهش حاضر، اثر زیرکشنده ی دو حشره کش ایمیداکلوپرید و پی متروزین روی رفتار جهت یابی جمعیت دوجنسی زنبور پارازیتوئید مذکور نسبت به بوی گیاه باقلا، شته سیاه باقلا و حشره کش ها با استفاده از روش بویایی سنجی بررسی شد. پارازیتوئیدهای ماده جفت گیری کرده (طول عمر کمتر از 48 ساعت) به مدت 24 ساعت در معرض سطح آغشته به غلظت های 1/1 و 5/646 میلی گرم ماده موثر بر لیتر (LC25) به ترتیب برای حشره کش های ایمیداکلوپرید و پی متروزین قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از آزمایش واکنش جهت یابی پارازیتوئیدها نسبت به برگ های دارای شته و عسلک یا برگ فاقد شته و عسلک نشان داد که در تیمار شاهد، ایمیداکلوپرید و پی متروزین، زنبورها به طور معنی داری به سمت برگ های دارای شته و عسلک جلب شدند (05/0 > P). آزمایش های جهت یابی زنبورها نسبت به برگ های دارای شته و عسلک یا برگ های با شته و بدون عسلک و همچنین نسبت به برگ های دارای عسلک یا برگ فاقد شته و عسلک نشان داد که زنبورهایی که در معرض باقیمانده ایمیداکلوپرید قرار گرفته بودند، نسبت به هیچکدام از تیمارها ترجیح معنی داری را نشان ندادند (05/0 < P). در حالی که زنبورها در تیمار شاهد و پی متروزین به طور معنی داری به سمت برگ های دارای شته و عسلک و برگ دارای عسلک جلب شدند (05/0 > P). در تیمار شاهد و آفت کش ها، ایمیداکلوپرید اثر دورکنندگی روی زنبورها داشت در حالی که پی متروزین فاقد اثر دورکنندگی بود. لذا کاربرد پی متروزین برای حفظ پارازیتوئید توصیه می شود.