مقایسه ویژگی های ریختی و مولکولی جمعیت های رودخانه ای و دریاچه ای ماهی Barilius mesopotamicus در حوضه آبریز دجله

با توجه به فقدان اطلاعات در مورد ویژگی های ریختی و ژنتیکی ماهی کمیاب B. mesopotamicus مطالعه ای با هدف فراهم آوردن این اطلاعات برای اولین بار در ایران به اجرا درآمد، به همین سبب در پاییز سال 1391 جمعیت های ماهیBarilius mesopotamicus از سه اکوسیستم متفاوت در حوضه دجله مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت. برای این منظور نمونه های ماهی از دو رودخانه سیمره، چنگوله و دریاچه سیاه گاو صید و 29 صفت ریخت سنجی به وسیله کولیس دیجیتال اندازه گیری و 7 صفت شمارشی به وسیله لوپ چشمی شمرده شدند. جهت مطالعه اختلاف ریختی بین گروه های مورد بررسی، نمونه ها با استفاده از مولفه های اصلی (PCA) و تحلیل متغیرهای کانونی (CVA) مورد تحلیل قرار گرفتند. همچنین جهت مقایسه ژنتیکی و بررسی روابط تبارشناسی این گونه از توالی ژن Cyt b استفاده گردید. براساس نتایج آزمون های CVA و PCA جمعیت های رودخانه چنگوله و سیمره با جمعیت دریاچه سیاه گاو دارای اختلاف معنی داری از لحاظ ریختی داشتند. اما در دارنگاره ترسیم شده به روش Maximum likelihood و Bayesian جمعیت های مورد مطالعه از لحاظ ژنتیکی از یکدیگر تمایز نیافته و در یک خوشه قرار گرفتند. در مجموع می توان نتیجه گیری نمود که تمایز ریختی جمعیت ها در مناطق مورد مطالعه بیشتر متاثر از عواملی محیط بوده و نقش عوامل ژنتیکی در این زمینه محدودتر است.