تاثیر بقایای گیاه فسکیوی بلند در حضور قارچ اندوفیت coenophaila Epichloë بر آب گریزی و پایداری ساختمان خاک های با بافت متفاوت

آب گریزی بر بسیاری از ویژگی های خاک از جمله پایداری خاکدانه ها موثر است. بافت خاک و ماده آلی حاصل از بقایای گیاهی و ترشحات ریشه گیاهان و ریزجانداران از منابع اصلی ایجاد پوشش های آب گریز در خاک می باشند. از مهم ترین علف های دائمی و سرمادوست گیاه فسکیوی بلند (Festuca arundinacea Schreb.) است که رابطه همزیستی با قارچ اندوفیت Epichloë coenophaila برقرار می کند و این همزیستی سبب افزایش مقاومت گیاه به تنش های زیستی و غیرزیستی و تغییر سرعت تجزیه بقایا و ویژگی های مختلف خاک می شود. در این پژوهش اثر بقایای گیاه فسکیوی بلند حاوی اندوفیت (E+) و عاری از اندوفیت (E−) در سه سطح صفر، یک و دو درصد بر کربن آلی، تنفس میکربی پایه، رس قابل پراکنش و شاخص آب گریزی (به روش جذب پذیری ذاتی) در چهار خاک با بافت مختلف بررسی شد. بقایای گیاهان E+ و E− با نمونه های خاک مرطوب مخلوط و تحت 10 چرخه تر و خشک شدن قرار گرفته و در گرم خانه (دمای °C 25) به مدت 2 ماه نگهداری شده و در پایان ویژگی های ذکرشده اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با ریزشدن بافت، کربن آلی و رس قابل پراکنش افزایش و تنفس میکربی پایه و شاخص آب گریزی خاک کاهش یافت. افزایش مقدار بقایا سبب افزایش کربن آلی و تنفس میکربی پایه و کاهش رس قابل پراکنش گردید. آب گریزی خاک با افزایش مقدار ترکیبات آب گریز (در سطح 1 درصد) و با افزایش تخلخل خاک (در سطح 2 درصد) به ترتیب افزایش و کاهش یافت. نوع بقایا (اندوفیت) اثر معنی داری بر جذب پذیری آبی و اتانول و همچنین شاخص آب گریزی خاک نداشت اما بقایای گیاهان E+ سبب افزایش معنی دار کربن آلی و کاهش معنی دار رس قابل پراکنش خاک شد. با توجه به نتایج این پژوهش می توان دریافت که بقایای گیاه فسکیوی بلند به ویژه در حضور اندوفیت با افزایش ذخیره کربن آلی، شاخص آب گریزی و کاهش رس قابل پراکنش (شاخص ناپایداری ساختمان) سبب بهبود کیفیت فیزیکی خاک می شود. این گیاهان و بقایای حاصل از آنها دارای پتانسیل زیادی برای کاربرد در طرح های حفاظت خاک در مراتع و زمین های کشاورزی می باشند.