تجزیه تبارزایی و تکاملی توالی نوکلئوتیدی جایگاه ژن FASN

در این بررسی به منظور آگاهی از روند تکاملی و مولکولی توالی نوکلئوتیدی جایگاه ژن FASN در پستانداران شمار 38 راس گاو هلشتاین شیری (18 راس کم تولید و 20 راس پر تولید) انتخاب و خون گیری از ورید دمی آن ها انجام شد. استخراج DNA از خون کامل به روش فنول-کلروفرم صورت گرفت. واکنش زنجیره ای پلیمراز برای افزایش قطعه 750 جفت بازی واقع در ناحیه اگزون 37 تا 39 جایگاه ژن FASN با استفاده از جفت آغازگرهای اختصاصی انجام گرفت و محصول PCR تعیین توالی شدند. توالی نوکلئوتیدی جایگاه ژن FASN در جمعیت مورد بررسی با دیگر توالی های DNA جایگاه یادشده در پستانداران بر پایه جستجو در بانک اطلاعاتی ژنگان یا ژنوم (NCBI) به دست آمده و هم تراز شدند. درصد جانشینی و جایگزینی نوکلئوتیدها با استفاده از روش بیشترین درستنمایی و همچنین ترسیم درخت تبارزایی (فیلوژنتیک) و تعیین روند انتخاب طبیعی به روش اتصال-همسایگی NJ (Neighbor- Joining) و UPGMA با نرم افزارهای MEGA6 و Dnasp5.1 انجام گرفت. نتایج به دست آمده از بررسی های داده های زیستی (بیوانفورماتیک) نشان داد، در درصد جانشینی در بازهای پورین بیشتر از بازهای پیریمیدین بود. میزان عددی نسبت جایگزینی dN/dS در مقایسه توالی جایگاه ژن FASN در بین دو گروه گاوهای شیری پر تولید و کم تولید و همچنین در مقایسه با دیگر گونه ها به ترتیب برابر با 16/1 و 12/1 محاسبه شدند که نشان دهنده انتخاب مثبت در فرآیند تکامل این ژن است. درخت تبارزایی برای ژن یادشده در موجودهای مختلف نشان داد، که در دسته پستانداران بوفالو و گاومیش، گربه و یوزپلنگ خویشاوندی بیشتری دارند (98%، 57%). نتایج نشان می دهد، تفرق و انتخاب در طی سالیان متمادی سبب به وجود آمدن رقم های جدید، پروتئین های جدید و از سویی سبب تثبیت عملکرد آن ها در طی روند تکامل و پیشرفت در جهت خالص سازی عملکرد آن ها شده است.