از ادبیات تطبیقی تا یگانگی اندیشه انسانی

ادبیات تطبیقی، به عنوان رشته دانشگاهی، در نیمه دوم سده نوزدهم پدید آمد. این رشته به نسبت دیگر رشته های علوم انسانی مانند فلسفه، جامعه شناسی، ادبیات محض و غیره رشته جدیدی است، و البته این رشته در کشور ما جوانتر است؛ چرا که مانند دیگر کشورهای شرقی، ما نیز به نسبت غربیان کمتر به سراغ دیگر کشورها برای شناخت ادبیات و فرهنگشان رفته ایم. کشورهای اروپایی بیشتر به سمت ما آمدند و از این کار قصدشان تنها شناخت نبوده که تسلط سیاسی و فرهنگی نیز بوده است. پس از به وجود آمدن گروه های آموزشی زبان و ادبیات خارجی در دانشگاه های ایران، نیاز به انجام پژوهشها در زمینه ادبیات تطبیقی نیز احساس شد چرا که پژوهشگران از طرفی ادبیات ملی (فارسی) را می شناختند و به منابع آن دسترسی داشتند، و از طرف دیگر به منابع رشته تخصصی شان و این چنین می توانستند در کنار رشته اصلی شان بدان بپردازند.
نظری اجمالی به خاستگاه، تحولات و رویکردهای این رشته به پژوهشگران، چه تطبیقی گر و چه آنان که در کنار رشته اصلی شان ممکن است کار تطبیقی انجام دهند کمک خواهد کرد به طور موثرتری به این رشته بپردازند و در توسعه و گسترش آن سهیم باشند