بررسی آزمایشگاهی اثر صفحات مثلثی شکافدار بر تغییرات بستر آبراهه ها

تحقیقات نشان داده است که سازه های زیست محیطی در زمینه هزینه، اجرا، نگهداری، تعمیر و کارایی محیط زیست و کمک به حفظ سواحل در رودخانه های مئاندری نسبت به سازه های جایگزین نظیر پوشش سنگچین و آبشکن ها عملکرد بهتری دارند. صفحات مثلثی شکافدار ازجمله سازه های زیست محیطی است. این مطالعه با هدف بررسی اثر صفحات مثلثی شکافدار بر تغییرات بستر آبراهه های رسوبی در فلوم قوسی 90 درجه با نسبت (R/B=4 و R و B به ترتیب شعاع قوس و عرض فلوم) انجام شد. بدین منظور آزمایش ها با سه فاصله چهار، شش و هشت برابر طول موثر (Le) در اعداد فرود 287/0، 304/0 و 322/0 و در شرایط آب زلال انجام گردید. مصالح بستر از جنس ماسه با قطر متوسط (d50) معادل 5/1 میلی متر و ضریب انحراف معیار هندسی (σ) معادل 22/1 انتخاب شد. زاویه صفحات نسبت به ساحل بالادست ثابت در نظر گرفته شد. در پایان آزمایش ها توپوگرافی بستر و اطلاعات لازم برداشت شد. نتایج نشان داد که با تعبیه صفحات به قوس خارجی فلوم، در دماغه ی صفحات آبشستگی موضعی رخ داد. با افزایش فاصله ی بین صفحات عمق آبشستگی موضعی حول دماغه ی صفحات افزایش یافت. به طوری که فاصله ی 4Le نسبت به فواصل 6Le و 8Le عملکرد بهتری در کنترل آبشستگی موضعی حول صفحات داشت. مصالح شسته شده بستر در پشت صفحات و نزدیک به ساحل خارجی ترسیب یافتند. با افزایش فاصله ی بین صفحات و با توجه به بیشتر شدن فضای بین صفحات، مصالح شسته شده بستر طول بیشتری از فلوم را به خود اختصاص دادند و درنتیجه بیشینه ارتفاع پشته ترسیبی کاهش یافت.