توسعه و جامعه ی آرمانی

توسعه یعنی حرکت اجتماعی به سوی مطلوبیت ها؛ به همین رو نمی توان آن را بدون ورود به بحث غایات و آرمان ها دنبال کرد. یکی از مفاهیم و قالب های مطرح در بوده که در علوم اجتماعی جدید کم تر بدان « جامعه ی آرمانی » ، اندیشه های اجتماعی سلف پرداخته شده است. پرداختن به موضوع توسعه - آن هم با انگیزه ی رسیدن به الگوهای بومی - این اجازه را به ما می دهد تا با سنت شکنی به سراغ آن برویم و منظور و فحوای آن را وارسی نماییم. جامعه ی آرمانی حسب آموزه های اسلامی بیش از آن که مبین هدف باشد، ترسیم کننده ی راه است؛ بدان رو که غایت دین، کمال انسانی است و شدن به دست خویش. پس اگر هدف توسعه را نیل به جامعه ی آرمانی قلمداد کنیم، دو معنا از آن مستفاد می شود: ارتقای سطح آرمانی آحاد اجتماعی و فراهم آوری بستر مساعد و همراه برای آن. این معنا از جامعه ی آرمانی استعداد بالایی برای عملیاتی شدن دارد و ورود و به کارگیری آن را در برنامه ریزی های توسعه میسر می سازد؛ البته بدین شرط که در هدف گذاری و شاخص های آن تجدیدنظر شود و سطح انتظارات از آن ارتقا پیدا کند.