تعیین میزان شیوع و بررسی عوامل خطر ضایعات محوطه دهانی گوسفند و بز در جنوب ایران

ضایعات محوطه دهانی یکی از موثرترین عوامل بر روی سلامت و راندمان تولید است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی شیوع این ضایعات شامل بیماری های دندان، استخوان های فک و بافت های نرم، در بین نشخوارکنندگان کوچک در منطقه جنوب ایران و بررسی تاثیر عوامل خطر این دسته از بیماری ها شامل سن، جنس، گونه، نژاد، جیره، اندازه و نحوه مدیریت دامپروری ها است. شاخص های بررسی میزان شیوع بیماری های محوطه دهانی با دامنه اطمینان 95 درصد برآورد شد. برای بررسی ارتباط بین شیوع و عوامل خطر پیشنهاد شده، از روش رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره استفاده گردید. نتایج ما نشان داد که از 1342 دام مورد بررسی به ترتیب 523 (39 درصد)، 123 (2/9 درصد) و 81 راس (شش درصد) دارای ضایعات بالینی دندانی، استخوان های فک و بافت های نرم هستند. از عوامل خطر مورد مطالعه بین جنس، نژاد های بز، گروه های سنی، مدیریت دامپروری و جیره با میزان شیوع، رابطه معنی داری داشت. شانس ابتلا به بیماری های دندانی با افزایش سن نیز افزایش قابل توجهی نشان داد و در بز نژاد پاکستانی نسبت به نژاد سانن بیشتر بود. در بررسی لجستیک بیماری های دندان، شانس ابتلا در جنس ماده نسبت به نر 7/1 برابر بود و در دامپروری های با مدیریت سنتی و تغذیه با جیره های علوفه ی به ترتیب 5/3 و 5/2 برابر دامپروری های با مدیریت صنعتی و جیره های دانه ی-علوفه ی برآورد شد. در نظر گرفتن عوامل فوق از طریق آگاه سازی دامداران در جهت جوان سازی دام ها، انتخاب نژاد مناسب و نظارت دقیق بر نحوه مدیریت و نوع جیره می تواند نقش عمده ی در کاهش هزینه ها و افزایش بازدهی اقتصادی واحد های دامپروری داشته باشد.