تعیین میزان آلودگی و عوامل خطر مرتبط با آلوئولار و سیستیک اکینوکوکوزیس انسانی به روش الیزا و سونوگرافی پرتابل در جلگه مغان، استان اردبیل، شمال غرب ایران

آلوئولار و سیستیک اکینوکوکوزیس به ترتیب ناشی از مراحل لاروی کرم‫های نواری اکینوکوکوس مولتی لوکولاریس و اکینوکوکوس گرانولوزوس می باشد. این مطالعه برای تعیین میزان گسترش بیماری AE و CE انسانی در میان عشایر و دامداران و کشاورزان جلگه مغان صورت گرفته است. شیوع عفونت (CE و AE) به طور معنی داری با سن افزایش می یابد.
در این مطالعه از روش ELISA و برای بار اول جهت غربالگری از HCF-Ag (آنتی ژن خام مایع کیست هیداتیک) استفاده شد و با آنتی ژن‫های اختصاصی AgB، آنتی ژن 5 و +2 Em به ترتیب شیوع سیستیک اکینوکوکوزیس و آلوئولار اکینوکوکوزیس بررسی شد. 2003 نمونه سرم به طور تصادفی از جمعیت نرمال از شش منطقه مختلف جلگه مغان جمع آوری شد. در مرحله اول آزمایش برای غربالگری سرم ها با استفاده از پروتئین ایمنی مرتبط با آنزیم و HCF-Ag مورد آزمایش قرار گرفت. پس از آن، سرولوژی تمام سرم ها با استفاده از آزمون ELISA و آنتی ژن‫های اختصاصی برای آلوئولار و سیستیک اکینوکوکوزیس مورد بررسی قرار گرفت.
از 2003 نمونه سرم 24 مورد از سرم ها 1/19% AE مثبت شد. آلودگی در مردان بیشتر از زنان (2/1% در مقابل 0/6%) بود. گروه سنی 19-5 ساله کمترین میزان آلودگی و 59-40 بالاترین میزان آلودگی را نشان دادند (2%). در مورد سیستیک اکینوکوکوزیس با آنتی ژن اختصاصی 5 Ag- تعداد 164 نمونه سرمی، مثبت شدند یعنی میزان آلودگی 7/6% و با آنتی ژن اختصاصی Ag-B تعداد 156نمونه سرمی مثبت شدند.
داده های موجود نشان می دهد که بیشترین میزان عفونت در منطقه بران و عیوضلو (پلنگلو) دشت مغان و پایین ترین میزان عفونت انسانی در منطقه پارس آباد (نادرکندی و آغ قباق) می باشد. در مناطق با آلودگی بیشتر، عامل خطر مرتبط با بیماری CE و AE نوع آب مصرفی و روش استفاده از سبزیجات خوراکی و وحشی و شغل و داشتن و یا نداشتن آگاهی در مورد بیماری های هیداتید می باشد. آلودگی سگ های جلگه مغان، یکی از اصلی ترین شاخص‫ها و عوامل خطرهای بالقوه برای آلودگی انسان می باشد.