کمی سازی تغییرات متابولیت تریگونلین در گیاهچه های شنبلیله (Trigonella foenum- graecum L.) تحت القای کیتوزان و تنش خشکی

القای محرک های زیستی و غیر زیستی یکی از راهکارهایی است که با آن می توان سبب تغییرات کمی و کیفی متابولیت های دارویی جوانه های گیاهان دارویی شد.
هدف از انجام این آزمایش بررسی اثر محرک زیستی کیتوزان بر میزان تریگونلین جوانه های گیاه شنبلیله تحت شرایط تنش خشکی می باشد.
این تحقیق در سه آزمایش جداگانه (جوانه های چهار، هشت و دوازده روزه) به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 15 تیمار در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل: کیتوزان در پنج سطح (0، 05/0 ، 1/0، 2/0 و 4/0 درصد) و تنش خشکی در سه سطح (شاهد (عدم تنش)، 2/0- و 4/0- مگاپاسگال) بود.
نتایج تجزیه واریانس نشان داد که کیتوزان، تنش خشکی و اثر متقابل کیتوزان و تنش خشکی بر میزان تریگونلین جوانه های چهار، هشت و دوازده روزه اثر معنی داری داشت. جوانه های مسن تر دارای میزان تریگونلین کمتری بودند به طوری که بیشترین میزان آن در جوانه های روز چهارم مشاهده شد.
اگرچه با افزایش سن گیاهچه ها، میزان تریگونلین کاهش یافت ولی با اعمال تنش خشکی و مصرف مقدار بهینه کیتوزان (تا 2/0 درصد) سبب کاهش روند نزولی تریگونلین با افزایش سن گیاهچه ها شد.