نظام نوآوری بخشی یک صنعت تولیدکننده محصولات و سامانه های پیچیده: توربین های گازی

دیدگاه نظام های نوآوری بخشی، چارچوب مناسبی را برای تحلیل شکل گیری و تکامل صنایع مختلف ارائه می دهد. با وجود تفاوت ها و تمایزهای متعدد میان صنایع تولیدکننده محصولات مصرفی با نظام تولید انبوه و صنایع تولیدکننده محصولات و سامانه های پیچیده، تاکنون عمده پژوهش های انجام شده در زمینه نظام های نوآوری بخشی بر مطالعه صنایع تولیدکننده محصولات مصرفی با نظام تولید انبوه تمرکز کرده اند و پژوهش های اندکی یافت می شود که به مطالعه صنایع تولیدکننده کالاهای سرمایه ای و محصولات و سامانه های پیچیده پرداخته باشند. این مقاله قصد دارد با بکارگیری رویکردی کیفی و مطالعه موردی به مطالعه نظام نوآوری بخشی صنعت توربین های گازی در ایران به عنوان یک صنعت تولیدکننده محصولات و سامانه های پیچیده و نیز به معرفی بازیگران و کنشگران اصلی، توصیف مسیر شکل گیری و انباشت دانش و فناوری، شناسایی سیاست ها و نهادهای تاثیرگذار و تشریح شرایط بازار و تقاضا در این صنعت بپردازد. یافته های این پژوهش دربرگیرنده این موارد است: 1) مسیر شکل گیری و انباشت دانش و فناوری ساخت توربین های گازی، مشتمل بر قابلیت های فناورانه و راهبردهای کسب فناوری در بنگاه های سازنده توربین های گازی؛ 2) تنوع و پویایی سیاست های تاثیرگذار دولت بر شکل گیری و تکامل این بخش، مشتمل بر سیاست های راهبری، سرمایه گذاری، خرید و تسهیل گری؛ 3) ساختار انحصاری و سیاسی بازار صنعت توربین های گازی در ایران، مشتمل بر عرضه کنندگان و مشتریان (دولت) محدود و تقاضای بالا و روزافزون داخلی برای توربین های گازی با کاربردهای مختلف؛ 4) بررسی اثر تحریم های بین المللی بر فعالیت ها و اقدامات شرکت های ایرانی سازنده توربین های گازی. کلیدواژه ها: نظام نوآوری بخشی، محصولات و سامانه های پیچیده، صنعت توربین های گازی