بررسی نظریه بنیادهای اخلاقی در میان شاغلان حرفه حسابرسی

یکی از اهداف هر حرفه، خدمت به جامعه است. حرفه حسابداری نیز از این قاعده مستثنا نیست. به وجود آمدن موازین اخلاقی، مانند آیین رفتار حرفه ای، برای اطمینان از دست یابی به این هدف است. از این رو، هدف پژوهش حاضر، تحلیل عاملی پرسشنامه گراهام و همکاران درباره نظریه بنیادهای اخلاقی هایت و همکاران او در میان شاغلان حرفه حسابرسی است. نظریه بنیادهای اخلاقی هایت از جمله نظریات اخیر درباره قضاوت اخلاقی در حوزه شناخت اجتماعی است. در این نظریه، پنج عامل مراقبت، انصاف، وفاداری، اطاعت از مرجع قدرت و تقدس، به منزله زیربنای دغدغه های اخلاقی معرفی شده است. گراهام و همکارانش در سال 2011 برای بررسی این پنج بنیاد، پرسشنامه ای تنظیم کردند که در آن برای هر یک از بنیادها 6سوال (در مجموع 30سوال) طرح شده بود. این پژوهش از نوع توصیفی - پیمایشی است و می کوشد با تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی بین 120نفر از شاغلان حرفه حسابرسی به این پرسش پاسخ دهد که آیا پرسش های موجود در پرسشنامه می توانند هر یک از مولفه های یادشده را به درستی توضیح دهند یا خیر. برای این امر از تحلیل عاملی اکتشافی، تاییدی و سیستم معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل (نسخه 5/8) استفاده شده است.
نتایج پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی نشان می دهد که می توان فرض کرد هر یک از پرسش های مطرح شده در پرسشنامه گراهام و همکارانش در سال 2011 می توانند بنیادهای اخلاقی هایت و همکاران را به خوبی توضیح دهند. تحلیل عاملی تاییدی نیز درستی این ادعاها را اثبات کرد.