خوانش پسامدرنی آثار هنری بر اساس آرای فردریک جیمسون با تمرکز بر مجموعه «هیچ» پرویز تناولی (دهه های 13401380 ه. ش)

تاریخ گرایی همراه با تضعیف تاریخ مندی که در نگارش های جیمسون بیان گردید، نگاهی متفاوت به کارکرد ابژه تاریخی را در متن اثر هنری بازمی نمایاند. پدیده ای که در آثار معاصر ایرانی نیز دیده می شود. در این نگارش، «هیچ»های تناولی به دلیل دهه ها استمرار پذیرش مخاطب، مورد توجه قرار گرفت؛ و تلاش شد به پرسشی بنیادین درباره آن ها پاسخ داده شود: با توجه به تفاسیر متعدد برای «هیچ»، کدام تفسیر، دلیل استمرار پذیرش عمومی را تبیین می نماید؟ تفاسیر فرمالیستی، یا تحلیل های معناگرا؟ نگارش حاضر با توصیف «هیچ» و تبیین آن بر اساس چارچوب نظری، روشی توصیفی تحلیلی دارد. جمع آوری داده های متنی، کتابخانه ای؛ و بررسی نمونه ها، بر اساس آثار منتشرشده تناولی انجام شد. روشن گردید به کارگیری تاریخ به مثابه ابژه، سبب پذیرش چند دهه ای «هیچ» شده است. این امر سبب می شود مخاطب در مواجهه با «هیچ»، حسی نوستالژیک را در عین تضعیف مندی تاریخی دریافت نماید. تفاسیر فرمالیستی یا معناگرا، اهمیتی ثانویه می یابند. آرای جیمسون می تواند دیگر ویژگی های پسامدرنی را نیز در «هیچ» نمایان سازد؛ و برخلاف تفاسیر پیشین، تبیینی فراگیر ارائه دهد. این پژوهش به هدف آزمودن امکان به کارگیری نظریه ای غربی در خوانش آثار ایرانی شکل گرفت؛ و در کنار آن، نگریستن به «هیچ» را از زاویه ای تازه میسر ساخت.