اثر کاربرد کودهای زیستی بر ویژگی های کمی و کیفی لوبیای چشم بلبلی (Vigna unguiculata L. Walp) در شرایط تنش خشکی

یکی از ارکان اساسی در کشاورزی پایدار استفاده از کودهای زیستی و دامی در اکوسیستم های زراعی با هدف حذف یا کاهش مصرف نهاده های شیمیایی است. کودهای زیستی گاه به عنوان جایگزین و در بیشتر موارد به عنوان مکمل کودهای شیمیایی می توانند پایداری تولید نظام های کشاورزی را تضمین کنند. این تحقیق به منظور ارزیابی استفاده از مایه تلقیح باکتری های زیستی و تنش خشکی بر ویژگی های کمی و کیفی لوبیای چشم بلبلی در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی هنرستان کشاورزی زابل در سال زراعی 94-93 به صورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل: عدم استفاده از کود زیستی، کود زیستی ازتوباکتر، فسفات بارور 2 ، و عامل دوم تنش خشکی شامل: 90 درصد تخلیه مجاز رطوبتی، 70 درصد تخلیه مجاز رطوبتی و 50 درصد تخلیه مجاز رطوبتی بود. جهت جلوگیری از انتقال باکتری های به تیمارهای مختلف عامل اصلی باکتری های زیستی در نظر گرفته شد و تنش به عنوان عامل فرعی بیان گردید. قبلازاجرای آزمایشوبرایاطلاعازوضعیتفیزیکی و شیمیاییخاک،اقدامبه نمونه برداریازخاکمزرعه ازعمقصفرتا سیسانتی متریشد. هر کرت شامل 4 خط کاشت به طول 3 متر و فاصله بین خطوط 50 سانتیمتر بود. بذرهای لوبیا، بر اساس تیمارهای آزمایش به کودهای زیستی بر مبنای 100 گرم در هکتار آغشته و سپس کشت شدند. نتایج نشان داد برهمکنش کود زیستی با سطوح مختلف تنش خشکی تنها بر عملکرد دانه معنی دار گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که ارتفاع بوته تحت تاثیر تلقیح با کود زیستی و نیز سطوح مختلف تنش خشکی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد، مصرف کود زیستی موجب افزایش ارتفاع بوته ها گردید، بدین ترتیب که، بیشترین ارتفاع بوته از تیمار مصرف فسفات بارور-2 با میانگین 75 سانتی متر حاصل شد که نسبت به تیمار شاهد و ازتوباکتر به ترتیب 40.34 و 16.79 درصد افزایش نشان داد. بیشترین عملکرد دانه از تیمار کود فسفات بارور 2 و سطح آبیاری 50 درصد تخلیه مجاز رطوبتی با 2344 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. به طورکلی نتایج آزمایش نشان دهنده این مطلب است که تلقیح بذر با کود زیستی فسفات بارور 2 می تواند موجب افزایش عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و اجزاء عملکرد لوبیا بلبلی و در کل بهبود تولید لوبیا شود.