جان کیج و کاتارسیس در پرتو تجربه هنرمندانه

کاتارسیس در اندیشه ارسطو، امری اخلاقی، در تئاتر برشت به تخلیه عاطفی-جسمی و آگاهی شناختی و در نوشتار ویگوتسکی به تضاد آگاهی بخش پیرامون تجربه زندگی تعبیر شده است. جان کیج، موسیقی دان برجسته قرن بیستم، نیز ایجاد چالش برای کنش ادراکی مخاطب و هویت اثر در تجارب موسیقایی و پرفورمنس هایش، که اساسا از ماهیتی کاتارتیکی برخوردارند، را هسته اصلی اندیشه هنری خود می دانست. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر جست وجوی وجود و مفهوم تجربه کاتارسیس در آثار جان کیج است و در این راستا از روش تاریخی و توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانه ای بهره گرفته است. یافته ها نشانگر سه مرحله تغییر اندیشه وی، از فاصله گذاری به انگیزش مخاطب برای مداخله، و در نهایت، متاثر از اندیشه ذن، بخشیدن مقام هنرمند به مخاطب، به عنوان روش ویژه خود در راستای دادن تجربه کاتارسیس به وی، است. کیج با قرار دادن مخاطب در جایگاه هنرمند، با بخشیدن مقامی رفیع به انسان، کاتارسیس را به تجربه دائمی وی در زندگی بدل می سازد.