تغییرپذیری عناصر غذایی خاک و پایداری خاکدانه در زمان های مختلف پس از آتش سوزی در جنگل های زاگرس (مطالعه موردی: جنگل های پاوه)

تغییرات عناصر غذایی و رطوبت خاک و همچنین پایداری خاکدانه ها چه در کوتاه مدت چه در بلند مدت پس از آتش سوزی به دلیل نقش مهمی که در رشد و تغذیه گیاه و جلوگیری از فرسایش خاک دارند از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش برای اولین بار در ایران اثرات آتش سوزی در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت روی این ویژگی ها بررسی شد. در این راستا بخشی از جنگل های زاگرس که دارای سه جایگاه با زمان های مختلف آتش سوزی یک، سه و ده سال پس از آتش سوزی بود، انتخاب شد. برخی ویژگی های خاک شامل آبگریزی خاک و پایداری خاکدانه ها و غلظت عناصر غذایی پتاسیم، سدیم، کلسیم، فسفر، نیتروژن کل و ماده آلی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که یک و سه سال پس از آتش سوزی آبگریزی خاک به طور معناداری افزایش یافت. پایداری خاکدانه ها یک سال پس از آتش سوزی افزایش یافت و این افزایش در تیمار سه سال پس از آتش سوزی نیز مشاهده شد. ماده آلی، نیتروژن، پتاسیم و سدیم در تمامی دوره مطالعه کاهش معنادار در مقایسه با شاهد نشان دادند. تغییری در بافت خاک مشاهده نشد ولی pH و EC خاک در سال اول پس از آتش سوزی افزایش معنی داری نشان دادند. فسفر خاک یک و سه سال پس از آتش سوزی افزایش یافت اما ده سال پس از آتش سوزی کاهش یافت و به سطح قبل از آتش سوزی بازگشت. کلسیم خاک یک، سه و ده سال پس از آتش سوزی نسبت به شاهد تغییر معناداری نداشت. یافته های این پژوهش حاکی از آن است با توجه به افزایش ویژگی آبگریزی خاک و در نتیجه افزایش آبشویی، عناصر خاک وابسته به زمان پس از آتش سوزی کاهش یافته و حاصلخیزی خاک را در بلندمدت تحت تاثیر قرار می دهد.