فلور، شکل زیستی و کورولوژی پوشش گیاهی روزمینی و بانک بذر خاک رویشگاه های شب خسب در جنگل های استان مازندران

در تحقیق حاضر، پوشش گیاهی روزمینی و بانک بذرخاک سه رویشگاه جلگه ای و پایین بند هیرکانی شامل (هلومسر، انجیلی سرا و ذخیرگاه شمشاد سی سنگان) مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از ترکیب گیاهی روزمینی در خردادماه بر اساس اطلاعات تعداد 68 قطعه نمونه 400 متر مربعی و مطالعه بانک بذرخاک با استفاده از روش کشت گلخانه ای انجام شد. نتایج نشان داد که در بخش پوشش گیاهی روزمینی، تعداد 66 گونه، 59 جنس و 38 تیره گیاهی و در بخش بانک بذرخاک، تعداد 93 گونه گیاهی متعلق به 82 جنس و 48 تیره گیاهی حضور دارد. تیره های Lamiaceae، Poaceae و Rosaceae هر کدام با 5 گونه (6/7 درصد) در بخش روزمینی و در بخش بانک بذرخاک تیره Asteraceae با 12 گونه (9/12درصد)، Lamiaceae با 6 گونه (5/6 درصد)، Cyperaceae، Fabaceae و Poaceae هر کدام با 5 گونه (4/5 درصد) به عنوان مهم ترین تیره های گیاهی محسوب می شوند. نتایج همچنین نشان داد که در بخش پوشش گیاهی روزمینی فانروفیت ها با 9/37 درصد (25 گونه) و عناصر اروپا- سیبری با 4/42 درصد (28 گونه) و در بخش بانک بذرخاک همی کریپتوفیت ها با 3/32 درصد (30 گونه) و عناصر چند ناحیه ای با 28 درصد (26 گونه) به عنوان مهم ترین گروه های ساختاری طیف زیستی و کورولوژی این سه منطقه محسوب می شوند. از مجموع تعداد کل 118 گونه گیاهی منطقه، فقط 41 گونه به صورت مشترک در دو بخش حضور یافته است که این موضوع نه تنها شباهت کم ترکیب گیاهی بانک بذرخاک با پوشش گیاهی روزمینی متناظر در بوم نظام های جنگلی معتدله را تایید می کند بلکه اهمیت مطالعه بانک بذرخاک در معرفی دقیق تر ظرفیت تنوع زیستی گیاهی منطقه را نیز نشان می دهد. همچنین نتایج نشان داد که بذور شب خسب با متوسط تراکم 270 بذر در مترمربع در 61 درصد از نمونه های بانک بذرخاک حضور می یابد که این مساله نقش بانک بذرخاک شب خسب به عنوان یک منبع قابل اتکا برای احیای طبیعی آن در جنگل های هیرکانی را دلالت می کند.