بررسی اثر آبیاری تکمیلی و تاریخ کاشت بر بهره وری فیزیکی و اقتصادی آب مصرفی گیاهان گندم و جو در شرایط دیم ارومیه

حوضه آبریز دریاچه ارومیه، یکی از مناطق مستعد کشاورزی است که در دهه اخیر با بحران کم آبی و مشکلات زیست محیطی ناشی از خشک شدن دریاچه ارومیه مواجه گردیده است. استفاده از مدل های شبیه سازی در بررسی گزینه های مدیریتی می تواند ابزاری مطمئن و مناسبی در سطح حوضه های آبریز باشد. در این تحقیق تاثیر دو گزینه مدیریتی که منجر به کنترل و افزایش بهره وری مصرف منابع آب موجود در حوضه دریاچه ارومیه و منطقه ارومیه می گردد توسط مدل AquaCrop مورد بررسی قرار گرفت. این گزینه ها شامل: 1) انجام آبیاری تکمیلی کامل (I) در زمان مناسب از طول دوره رشد گیاه و عمق بهینه آن و 2) تاریخ کاشت، بودند که تاثیر این گزینه های مدیریتی بر بهره وری فیزیکی آب مصرفی (TWP)، بهره وری اقتصادی مصرف آبیاری تکمیلی (EWP) و عملکرد خشک (DY) گیاهان گندم و جو دیم بررسی شد. شبیه سازی با استفاده از اطلاعات اقلیمی سال زراعی 94-1393 انجام گرفت. نتایج نشان داد زمان مناسب انجام آبیاری تکمیلی برای گندم و جو دیم به ترتیب 200 و 140 روز پس از تاریخ کاشت است. بیشترین مقدار TWP برای گندم و جو در تیمارهای آبیاری تکمیلی به ترتیب برابر و بدست آمد (61/0 و 44/0 Kg/m3 به ترتیب برای گندم و جو). با توجه به مقادیر EWP، بیشترین میزان بهره وری اقتصادی آب مصرفی در تیمار آبیاری تکمیلی برای گندم و جو حاصل شد (4580 و 1052 Rials/m3 به ترتیب برای گندم و جو). بهینه ترین تاریخ کاشت از نظر ماکزیمم TWP، EWP، و DY برای محصولات گندم و جو به ترتیب دهه ی اول مهرماه و دهه ی اول آبان ماه بدست آمد.