تدوین منحنی های فرمان بهره برداری مخزن دو سد بوکان و مهاباد با الگوریتم PSO

در این مطالعه، از الگوریتم بهینه سازی PSO برای استخراج منحنی فرمان بهره برداری مخازن دو سد بوکان و مهاباد، با هدف تامین نیازهای شرب، کشاورزی و محیط زیست استفاده گردید. برای تبیین رفتار حاکم بر مخزن هر دو سد، دو معادله خطی درجه یک و غیرخطی درجه دو در اجرای الگوریتم PSO به کار گرفته شد. بهترین جواب در اجرای هشتم با 10 ذره و 15000 تکرار برای سد بوکان از مدل خطی درجه یک با حداقل مقدار تابع هدف 4/138 حاصل شد. بههمین ترتیب برای سد مهاباد با 10 ذره و 70000 تکرار و اعمال مدل غیرخطی درجه 2 در اجرای سوم با مقدار تابع هدف 7/749 بهعنوان مدل بهینه به دست آمد. نتایج نشان داد مجموع میانگین درازمدت آب ورودی طی دوره های تر و خشک به مخزن سد بوکان 1506 و سد مهاباد 3/269 میلیون مترمکعب بود. از طرفی در سد بوکان طی دوره خشک کمبودهای آب کشاورزی و محیط زیست طی ماه های مهر تا شهریور بهترتیب 8/17، 48/45، 0/65، 9/51، 09/51، 24/50، 95/36، 35/67، 05/68، 30/67 و 65/60 درصد مشاهده شد. در سد مهاباد نیز در ماه های مهر و آبان 08/44 و 2/55 و در ماه های فروردین تا شهریور 22/26، 25/18، 24/19، 79/20، 92/24 و 86/14 درصد کمبود آب وجود داشت. بدین ترتیب حجم رهاسازی آب در سالهای خشک و نرمال برای اهداف شرب کامل و برای اهداف کشاورزی و محیط زیست کمتر از نیاز بود. از طرفی بیشینه کمبود در دوره نرمال برای سد بوکان 57 درصد در ماه تیر و در سد مهاباد 40 درصد در ماه مهر بود. در مجموع می توان چنین اظهار داشت که بخشی از کمبودهای کشاورزی و محیط زیست ناشی از کمبود جریان ورودی به پشت دریاچه سدها و بخشی نیز ناشی از تامین کامل نیازهای شرب است. در حالیکه در سال تر بهواسطه زیاد بودن جریان ورودی به دریاچه سدها همه بخشها در کلیه ماه ها از آب کافی برخوردار بوده اند.