جایگاه عقل جمعی در اعمال ولایت

نوع مواجهه و استنباط متفکران مسلمان از آیات و روایات فراوانی که در خصوص مشورت و استفاده از عقل جمعی در اداره حکومت اسلامی وارد شده است، به 3 دسته تقسیم می شود:عده ای از متفکران مسلمان از این آیات و روایات چنین استنباط کرده اند که مشورت بر حاکم اسلامی واجب نیست و حاکم اسلامی می تواند بر اساس صلاح دید خویش جامعه اسلامی را اداره کند، عده ای دیگر معتقدند: مشورت بر حاکم اسلامی واجب است اما تبعیت از رای اکثریت بر او لازم نمی باشد و رهبر جامعه اسلامی بعد از اتمام مشورت و به دست آوردن نظر مشاوران، مبسوط الید است تا آن تصمیمی را که خودش از راه مشورت به دست آورده است، انجام دهد و لزومی به تبعیت از رای اکثریت وجود ندارد، دسته سوم از متفکران مسلمان نیز قائلند که:اولا: مشورت بر حاکم جامعه اسلامی واجب است.
ثانیا: تبعیت از نظری که اکثریت مشاوران و کارشناسان خبره امور به آن رای می دهند نیز بر او واجب است.
تحقیق حاضر که بر مبنای سلسله جلسات بررسی جایگاه عقل جمعی در اعمال ولایت، نگاشته شده به بررسی دیدگاه های فوق پرداخته است تا به رای صواب دست یابد و نظر ارجح را طبق ادله انتخاب نماید.