سناریوپردازی درباره آینده منزلتی جمهوری اسلامی ایران در افق 1404

جمهوری اسلامی ایران نمونه کاملی از یک دولت «منزلت طلب» در نظام بین الملل است که با تعریف منزلت‏های مطلوب متفاوت و استراتژی های متعدد در طول سالیان پس از انقلاب، درصدد ارتقای جایگاه و منزلت منطقه ای و بین المللی خویش بوده است. انتشار سند «چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404» شاهدی انکارناپذیر بر منزلت طلبی جمهوری اسلامی است. در این سند ایران به عنوان کشوری «توسعه یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه با هویت اسلامی و انقلابی، الهام بخش در جهان اسلام و با تعامل سازنده و موثر در نظام بین الملل» ترسیم شده است.
بر این اساس، مقاله پیش رو با نگاهی آینده نگارانه درصدد پاسخ به دو سوال است: نخست، قوی‏ترین سناریوها درباره آینده منزلتی جمهوری اسلامی ایران کدام‏اند؟ دوم، سناریوهای مذکور چه دلالت هایی بر سیاست های منزلتی جمهوری اسلامی خواهند داشت؟ در پاسخ به سوال نخست، با استفاده از روش آینده‏نگاری، تحلیل تاثیرات متقاطع و دو نرم‏افزار پیشرفته میک مک و سناریوویزارد، شش سناریو استخراج شده است. اشتراکات شش سناریو درباره هفده عامل موثر جهانی و منطقه‏ای منتهی به پاسخ سوال دوم شده و بیانگر آن است که اهداف منزلتی جمهوری اسلامی در افق 1404 با دشواری ها و محدودیت‏های شدیدی مواجه خواهد بود.