تحول و تکامل حقوق شهروندی از گذشته تا به امروز

همانند سایر مفاهیم حقوقی، مفهوم شهروند و حقوق شهروندی در گذر زمان تحول و تکامل یافته است. در برخی از جوامع باستانی شهروندی یک سرزمین تنها صاحب آن را از حقوق ساده ای مانند حق تملک و حق به بردگی گرفته نشدن برخوردار می کرد، اما به مرور زمان و با تغییر بافت اجتماعی و اقتصادی جوامع، حقوق متعلق به شهروندان نیز دامنه وسیع تری پیدا کرد و حوزه های مختلفی از زندگی آنان نظیر آزادی های فردی، حریم خصوصی افراد، تابعیت، رفاه اجتماعی و غیره را در بر گرفت. علاوه بر آن در دهه های اخیر با پیشرفت فناوری، حقوق دیگری نظیر حق دسترسی به اطلاعات، حق برخورداری از محیط زیست و توسعه پایدار، حق دسترسی به فضای مجازی و جز آن نیز به عنوان حقوق نسبتا جدیدی که شهروندان باید از آن ها برخوردار باشند مورد شناسایی قرار گرفته اند. این تکامل و گسترش دامنه حقوق شهروندی علاوه بر تحولات اقتصادی و اجتماعی مرهون کوشش ها، مبارزات، انقلاب ها و دیگر تحولات سیاسی در کشورهای مختلف است. این مقاله در صدد است با مرور سیر این تحول از دوران باستان تا عصر حاضر دیدی کلی از تلاش های صورت گرفته تا به امروز برای پاسداشت حقوق شهروندان را ارائه نماید.