تحلیل مساله انتقال پایتخت ایران با استفاده از مدل های چند معیاره

پایتخت نقش اساسی در زندگی ملت ها دارد و در اولین نگاه مرکز تجمع قدرت سیاسی و اقتصادی ملت به شمار می رود.
در دهه های اخیر برخی کشورها با مساله تغیر پایتخت مواجه بوده اند که از جمله آنها می توان به کشورهایی چون برزیل، پاکستان، آلمان، قزاقستان و استرالیا اشاره نمود. در ایران نیز به خصوص در سال های اخیر این مساله توجه روز افزونی را به خود جلب نموده است. در تصمیم گیری برای انتقال پایتخت عوامل متعددی تاثیرگذار هستند. مطالعاتی در زمینه انتقال پایتخت انجام نشده است و اکثر مطالعات به بررسی کاربردی و مقایسه ای موضوع انتقال یا تغیر پایتخت پرداخته اند. تجربه برخی از کشورها نشان داده است که یک راه بسیار موثر در گسترش ناموزون پایتخت انتقال مراکز سیاسی، مدیریتی و اقتصادی به سایر نقاط کشور است. در این مقاله بر اساس نظرات مقامات سیاسی و مدیران خبره چند شهر به عنوان کاندیدهای پایتخت در نظر گرفته شده و سپس معیارهای موثر بر مساله تصمیم گیری در مورد مکان پایتخت دسته بندی شده اند. رتبه بندی شهرهای کاندید با استفاده از AHP فازی و TOPSIS فازی انجام شده است. که نتایج نشان می دهد سمنان به عنوان بهترین جایگزین برای انتقال پایتخت ویا دست کم برای جابجایی بخشی از مراکز سیاسی، اقتصادی و مدیریتی تهران به آن شهر پیشنهاد می شود.