بررسی نوسانات رطوبت ورودی به مناطق خشک ایران در رخدادهای خشکسالی و ترسالی
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
آب، با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمهخشک، در اکثر مناطق سرزمین ما، حیاتیترین ماده است. رطوبت عاملی مهم در ایجاد بارش بوده، بنابراین شناسایی و آگاهی از چگونگی انتقال رطوبت، نوسان و تاثیرگذاری آن بر بارش در یک منطقه، ضروری میباشد. به همین منظور در این پژوهش، دادههای دوباره واکاوی شدهی ERA interim بارش، ارتفاع ژئوپتانسیل، نمویژه و مولفههای (مداری و نصف النهاری) باد در دوره آماری 1981-2011 با قدرت تفکیک مکانی 1 در 1 درجه قوسی از مرکز پیشبینیهای میان مدت اروپا (ECMWF) اخذ گردید. با بهرهگیری از شاخص استاندارد شده z (ZSI) سالهای خشک و مرطوب استخراج، و شار رطوبت ورودی به منطقه در این سالها محاسبه گردید. برای مقایسه، الگوهای گردشی و تغییرات شار رطوبت در سالهای خشک و مرطوب نمونه بررسی شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تفاوت معناداری به لحاظ الگوی جریان حاکم در این سالها وجود دارد، به طوری که با تغییر در جهت جریانها در سطوح زیرین جو (1000 تا 700 هکتوپاسکال) ، مقادیر رطوبت ورودی به منطقه تغییر نموده است. در سالهای مرطوب در مقایسه با سالهای خشک، جابجایی مرکز پرارتفاع عربستان به سمت شرق و قرارگیری بیشتر برروی دریا، کشیدگی مداری و افزایش گستره بازوی شرقی آن باعث تقویت جریانهای شرقی-شمالشرقی بر روی دریای عرب و ایجاد و گسترش جریانهای جنوبغربی بر روی شبه جزیره عربستان و ایجاد ناوه عمیقتر با محوری شرق سو مابین آن با پرارتفاع شمال آفریقا شده است. این شرایط با افزایش رطوبت برداشتی از پهنههای آبی جنوبی و انتقال به منطقه مورد بررسی در ایجاد بارش و شکلگیری سالهای مرطوب آن تاثیرگذار بوده است.
کلیدواژگان:
خشکسالی ، ترسالی ، مناطق خشک و نیمه خشک ، رطوبت ، ایران
زبان:
فارسی
صفحات:
121 تا 143
لینک کوتاه:
magiran.com/p1913875
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!