عالمان شیعه؛ خاستگاه اندیشه و عمل

مقاله حاضر با نقد و بررسی نظریه های جامعه شناسی معرفت، درصدد تبیین خاستگاه اختلاف دراندیشه و عمل عالمان شیعه برآمده است. نگارنده با تقسیم مؤلفه های تاثیرگذار به (1) اختلاف های ناشی از اختلاف در منابع فقهی، (2) تاثیرزمان و مکان، (3) اختلاف های ناشی از عوامل جامعه شناختی، به این نتیجه رسیده است که انسان ها در یک بستر طبیعی (نظام علت و معلول و عالم اسباب) به دنیا می آیند، فقی هان و عالمان دینی نیز از این فرایندمستثنا نیستند. بدین روی، نقش عوامل مزبور، در اختلاف آراء و عمل علمای شیعه قابل انکار نیست.