تحلیل مقایسه ای عامل فرسایش پذیری خاک در حوضه آبخیز شازند
نویسنده:
چکیده:
فرسایش خاک نوعی مشکل جدی محیطی، اجتماعی و اقتصادی است که نه تنها سبب تخریب شدید زمین و هدررفت خاک می شود، بلکه تهدید ثبات و سلامت جامعه و بهطور کلی توسعه پایدار آن را در پی دارد. فرسایش خاک با متغیرهای مختلف خاک، اندازهگیریها و محاسبات آنها مرتبط است. یکی از عوامل مهم در تعیین فرسایش خاک، فرسایشپذیری خاک (K) است. روشهای مختلفی برای تعیین عامل فرسایشپذیری خاک با استفاده از مدلهای تجربی یا اندازهگیریهای صحرایی ارائه شده است. در حال حاضر، روابط مبتنی بر ویژگیهای اولیه خاک مانند بافت، ماده آلی، ساختمان و نفوذپذیری بهصورت گستردهای استفاده شدهاند. بنابراین، در پژوهش حاضر از سه رابطه متداول شامل ویشمایر و اسمیت (1978)، رومکنز و همکارانش (1986) و توری و همکارانش (1997 و 2002) به ترتیب با علایم K1، K2 و K3 برای برآورد عامل فرسایشپذیری خاک در حوضه آبخیز شازند استفاده شد. به همین منظور، به نمونهبرداری صحرایی در 140 نقطه از حوضه آبخیز شازند با مساحت 1740 کیلومترمربع اقدام شد. حوضه آبخیز شازند خاک آهکی با ماده آلی کم و بافت متوسط دارد. در ادامه، آزمون تحلیل واریانس یکطرفه برای تحلیل نتایج K1، K2 و K3 تحت تاثیر طبقات مختلف شیب و ارتفاع و کاربریهای مختلف اراضی و روش کریجینگ برای تهیه الگوی مکانی آنها بهکار گرفته شد. نتایج به دست آمده از تحلیل واریانس یکطرفه بیان کننده اختلاف معنادار K1، K2 و K3 تحت تاثیر طبقات شیب و ارتفاع (05/0 > P) و نبود اختلاف معنادار آنها تحت تاثیر کاربری اراضی (318/0 ≤ P) بود. همچنین، میانگین عامل فرسایشپذیری خاک برای سه رابطه یادشده بهترتیب برابر با 054/0، 039/0 و 035/0 t ha h ha-1 MJ-1 mm-1 محاسبه شد.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
صفحات:
153 تا 163
لینک کوتاه:
magiran.com/p1949152
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!