ساختار نوین در ارزیابی اقتصادی سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) با رویکرد محاسبه هزینه حوادث انسانی

امروزه با توسعه صنایع و پیشرفت روز افزون تکنولوژی، با عوارضی نظیر آلودگی هوا، حوادث ناشی از کار و بیماری های شغلی مواجه هستیم که نیاز به پیاده سازی سیستم مدیریت HSE-MS در پروژه های مختلف را تبدیل به امری ضروری کرده است. این در حالی است که پیاده سازی این سیستم نیازمند صرف هزینه و زمان است که بعضی از مدیران به دلیل تمایل به کاهش هزینه ها، از پیاده سازی این سیستم صرفنظر کرده و یا آن را به طور کامل به کار نمی بندند. بدین منظور در این مقاله مقادیر جریان فرآیند مالی سرمایه گذاری در سیستم HSE-MS به صورت اعداد فازی، با استفاده از روش نرخ بازگشت سرمایه داخلی(IRR)، اقتصادی بودن این سرمایه گذاری را تحت محیط فازی ارزیابی شد. همچنین در این مقاله به تشریح نحوه محاسبه هزینه های حوادث، نحوه محاسبه میزان سرمایه گذاری در سیستم HSE-MS، معرفی روش IRR، معرفی تئوری مجموعه های فازی، نحوه محاسبه IRR فازی و سرانجام به تشریح روش پیشنهادی مقاله پرداختیم. محاسبات با استفاده از نرم افزار @RISK مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. همان طور که مشاهده می شود فرآیند مالی حاصل از پیاده سازی سیستم مدیریتHSE-MS هم مطابق روش FIRR و هم با استفاده از نرم افزار @RISK اقتصادی بوده و بر ضرورت پیاده سازی سیستم مدیریت ایمنی از نقطه نظر اقتصادی دلالت می کند. به عبارت دیگر متوسط نرخ بازگشت سرمایه داخلی فرآیند مالی حاصل از پیاده سازی سیستم مدیریتHSE-MS مطابق روش IRR تقریبا برابر با 22 درصد است که از متوسط نرخ بازار 5 درصد بسیار بزرگتر بوده و به شدت بر اقتصادی بودن این فرآیند مالی تاکید دارد. مطابق یافته های مطالعه اخیر میزان نرخ بازگشت سرمایه داخلی بین 14 تا 18 درصد بوده و از میزان نرخ بازار (7 درصد) بیشتر است پس نشان می دهد که سرمایه گذاری در بخش یاد شده بسیار سودآور بوده و منجر به بازگشت سرمایه طی دوره های بعدی خواهد شد. به عبارتی سرمایه گذاری در بخش ایمنی، بهداشت کار و محیط زیست علاوه بر کاهش مخاطرات محیط کار و در نتیجه کاهش حوادث شغلی و افزالیش رضایت شغلی منجر به سودآوری پروژه ها نیز می گردد.