اثر قارچ مایکروریزا و مقادیر مختلف فسفر بر جذب اورانیم در گیاه آفتاب گردان

اورانیم فلزی سنگین و پرتوزا است که به طور طبیعی در پوسته ی زمین یافت می شود. فعالیت های انسان در برخی موارد منجر به افزایش مقدار اورانیم در برخی مناطق زمین شده است. به منظور بررسی اثر مایکروریزا و فسفر بر جذب اورانیم در گیاه آفتاب گردان، مطالعه ای در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل شامل یک سطح اورانیم (100 میلی گرم بر کیلوگرم(، سه سطح مایکروریزا شامل شاهد، گلوموس اینترارادیسز و گلوموس موسه و دو سطح فسفر (20 و 60 میلی گرم بر کیلوگرم) در گلخانه ی پژوهشی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. گیاهان بعد از یک دوره ی 60 روزه برداشت شدند. وزن خشک گیاه، مقدار اورانیم و فسفر و میزان جذب اورانیم در بخش هوایی و ریشه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که مایکروریزا باعث افزایش مقدار زیست توده و بنابراین افزایش مقاومت گیاه به تنش ناشی از سمیت اورانیم شد. هم چنین مایکروریزا باعث افزایش مقدار اورانیم در اندام های هوایی و ریشه ی گیاه آفتاب گردان شد. تیمار فسفر وزن خشک اندام های هوایی، وزن خشک ریشه ی گیاه، مقدار اورانیم در بخش هوایی گیاه آفتاب گردان را به طور معنی داری افزایش داد. نتایج همچنین نشان داد که مایکروریزا مقدار اورانیم در ریشه را چندین برابر مقدار آن در بخش هوایی افزایش داده و از این رو می تواند به عنوان گزینه ای مناسب برای افزایش تثبیت اورانیم در خاک مورد استفاده قرار گیرد.