بررسی ادبیات شکوائیه عرفانی ایرانی در دوران صفویه

ادبیات غنایی گسترده ترین بخش آثار ادبی را در بر می گیرد و گونه های متعددی را در خود جای داده است یکی از این گونه ها (شکواییه) است تمایل به شکواییه در هر انسانی به صورت غریزی وجود دارد و از نظر عرفا چون باارزش ترین علم عرفان است معلوم عرفان کاملترین وجود یعنی ذات مقدس احدیت است که منبع همه هستی ها و سرچشمه تمام کمالات و اصل و اساس همه جمال ها و جلال ها و عظمت هاست. از آنجا که وصول به این معلوم را تنها با استدلال ممکن نمی دانند دل را یگانه رهنورد بادیه و تنها سلوک اطمینان بخش می دانند. لذا موانع در این سلوک را با زبانی عرفانی لب به شکایت می گشایند. این مقاله کوششی است به روش توصیفی در بیان علل شکواییه های عرفای ایرانی در عصر صفویه. همچنین تحلیل های به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد که عملکرد و برخورد عرفای این دوران نسبت به حوادث و رویدادهای اجتماع و تبیین عرفان واقعی برای مردم تا چه میزان بوده است.